To, że glukoza i fruktoza niekoniecznie są pożądanymi elementami diety podobnie jak laktoza, galaktoza i sacharoza wiemy nie od dzisiaj.
Badania opublikowane na łamach „The Journal of Clinical Endocrinology & Metabolism” rzucają zaskakujące światło na glukozę. Patrząc na uprzednio prezentowane dowody naukowe glukoza nie powinna mieć aż takiego wpływu na stężenie kortyzolu (jednego z hormonów stresu, w fizjologicznych stężeniach niezmierne pożytecznego dla sportowców).
Badanie
Po 8–11 godzinach bez dostarczania pokarmu mężczyźni otrzymali 100 g glukozy lub wodę. Godzinę później zostali poddani stresującemu testowi Triera. Trzecia grupa przyjęła glukozę, ale nie była narażona na stres.
Wyniki
- stężenia glukozy we krwi znajdowały się w dolnym zakresie przed obciążeniem glukozą i były istotnie podwyższone po spożyciu glukozy (wzrost o 150%),
- sama glukoza nie miała wpływu na stężenie kortyzolu,
- glukoza + stres spowodowały o wiele silniejszy wzrost kortyzolu w porównaniu do grupy która piła samą wodę i była narażona na stres (w grupie która otrzymała glukozę odnotowano prawie dwukrotny wzrost stężenia kortyzolu po stresującym teście),
- obie grupy odpowiedziały podobnym wzrostem częstości akcji serca, bez statystycznie istotnej różnicy między osobami którym podano glukozę lub wodę,
- glukoza + stres spowodowały podniesienie stężenia kortyzolu na kolejne kilkadziesiąt minut, tymczasem w grupie pijącej samą wodę wzrost był nieznaczny, a stężenie kortyzolu szybko spadało,
Wnioski
Glukoza może nasilać wydzielanie kortyzolu w odpowiedzi na stresującą sytuację. Niskie stężenie glukozy hamuje odpowiedź ze strony kory nadnerczy. Niekoniecznie dobrą strategią jest więc „zajadanie” stresu batonikami czy ciastkami. Tym bardziej, iż kortyzol upośledza działanie insuliny na tkanki docelowe i w długim horyzoncie czasowym przyczynia się do powstania cukrzycy. Dużo lepszym rozwiązaniem są węglowodany o wolniejszej kinetyce, a dla sportowców mieszanki z przewagą złożonych węglowodanów, tłuszcze i proteiny w ramach zbilansowanej diety.
Referencje, badania:
Clemens Kirschbaum i in. “Effects of Fasting and Glucose Load on Free Cortisol Responses to Stress and Nicotine” https://academic.oup.com/jcem/article/82/4/1101/2866203