Nadciśnienie tętnicze jest to choroba, która rozwija się w sposób bezobjawowy, co sprawia, że dowiadujemy się o niej czasem przypadkiem na badaniach okresowych, gdzie pomiar ciśnienia wskazuje dość wysokie wartości lub gdy wartości ciśnienia krwi osiągnąć taki pułap, że czujemy się źle, mając bóle głowy, mdłości czy zasłabnięcia.
Szukając przyczyny złego stanu naszego zdrowia, kontrolujemy pomiar krwi i okazuje się, że jest daleki od norm. Co robić, by wspomóc leczenie?
Kiedy mówimy o nadciśnieniu i jakie stopnie wyróżniamy
O nadciśnieniu tętniczym mówimy, gdy parametry wskazują wartości przekraczające 140 mmHg dla wartości skurczowej oraz 90 mmHg dla wartości rozkurczowej. Jak więc widzimy, przedział dla normy 120/80, która uznawana jest za wzorcową, jest nieco podniesiony, dając możliwość na pewne odstępstwa, wynikające z uwarunkowań osobniczych.
Stopnie nadciśnienia:
I stopień łagodny, ciśnienie skurczowe 140-159 mmHg, ciśnienie rozkurczowe 90-99,
II stopień umiarkowany, ciśnienie skurczowe 160-179 mmHg, ciśnienie rozkurczowe 100-109 mmHg
III stopień ciężkie, ciśnienie skurczowe powyżej 180 mmHg, ciśnienie rozkurczowe powyżej 110 mmHg
Nadciśnienie izolowane, ciśnienie skurczowe 140 mmHg, ciśnienie rozkurczowe poniżej 90 mmHg
Przyczyny nadciśnienia
Niestety w przypadku ponad 90% osób dotkniętych nadciśnieniem, przyczyna nie jest do końca poznana, a za główny związek takiego stanu rzeczy uznaje się wpływ genetyki na wewnętrzny system organizmu, monitorujący i kontrolujący parametry krwi. Naukowcy nadal badają tego typu zagadnienia, aby znaleźć skuteczne rozwiązanie zapobiegania nadciśnieniu i walki z tą chorobą.
Nadciśnienie tętnicze może być również powiązane z takimi schorzeniami jak:
- zespół Cushinga
- zespół Conna
- choroby nerek
- guz chromochłonny
- praca gruczołów wydzielania wewnętrznego
- stres
- ciąża
- bezdech senny
- otyłość
- używki
Działania profilaktyczne, wspomagające walkę z nadciśnieniem
Działania ukierunkowane na poprawę wartości ciśnienia krwi powinny polegać głównie na zmianie stylu życia, wprowadzeniu zdrowej diety, jak i treningów, które regularnie będą dążyły do poprawy kondycji fizycznej. Cele dietetyczno-treningowe, powinny zakładać więc na samym początku unormowanie masy ciała, która to będzie znacząco wpływała na nieprawidłowe parametry krwi. Jeżeli pozbędziemy się nadwagi, wartość ciśnienia również powinna ulec poprawie.
Dieta powinna bazować na niskiej podaży sodu, wysokim udziale produktów nisko przetworzonych obfitujących w witaminy, minerały, kwasy tłuszczowe omega 3 oraz błonnik. Elementy te pozwolą na utrzymanie prawidłowych wartości cholesterolu, jak i trójglicerydów, łącznie z lipoproteinami LDL i HDl. Unikamy cukru rafinowanego, słodyczy, fast foodów, przekąsek tłustych obfitujących w roślinne tłuszcze poddane obróbce termicznej jak prażone orzeszki. Nie wszystkim będzie wskazane również spożywanie owoców, jednak tutaj należy zachować umiar i podejście zdroworozsądkowe.
Bazujemy na mięsie (również wieprzowym), podrobach, jajach, rybach i nabiale. Część węglowodanową czerpiemy z kasz, makaronów z pełnego ziarna oraz ryżu. Jeżeli mamy ochotę na pieczywo, wykorzystujemy chleb żytni pełnoziarnisty na naturalnym zakwasie. Tłuszcze jak oliwa z oliwek, awokado, olej kokosowy, masło, orzechy np. włoskie, są jak najbardziej pożądane w diecie, a spożywanie cholesterolu z zewnątrz nie powinno przekładać się na jego wartości we krwi. Kwasy tłuszczowe omega 3 obfitujące we frakcje EPA i DHA, skutecznie wspomagają funkcje serca i układu krwionośnego, chroniąc przed nadciśnieniem.
Trening siłowy powinien być skonsultowany z lekarzem, gdyż wysiłki typowo siłowe, mogą powodować wzrost ciśnienia krwi podczas treningu, co może okazać się niebezpieczne dla zdrowia. Specjaliści z dziedziny chorób kardiologicznych preferują w treningu niskie zakresy powtórzeń np 4-6 w serii, co ma za zadanie uchronić przed efektem narastania ciśnienia w ciele. Przerwy między seriami sięgają wtedy nawet 3 minut. Zazwyczaj preferowane są aktywności typu cardio, które mają na celu działanie profilaktyczne na układ sercowo-naczyniowy, dbając o odpowiedni przepływ krwi i tlenu w organizmie. Trening o charakterze wytrzymałościowym wydaje się być znakomitym rozwiązaniem, pod warunkiem, że nie będą prowokowały skoków ciśnienia.
Ważne jest, aby dieta uwzględniała odpowiednią podaż wapnia i magnezu, mają one wpływ na kontrolowanie gospodarki wodno-elektrolitycznej, jak i usprawniają funkcjonowanie układu nerwowego. Pewne źródła podają, aby stosunek wapnia do magnezu występował w ilości 2:1. Pierwiastki te skutecznie wspierają organizm przed nadciśnieniem, dbając o prawidłowe wartości parametrów skurczowych i rozkurczowych. Dieta powinna obfitować również w witaminę C, która będzie chroniła organizm przed narastającym napięciem ścian tętnic, co na podobieństwo działania magnezu, ma nieco obniżyć wartości przepływu krwi.
Ostatnim realnym punktem, jaki ma ogromny wpływ na wartości ciśnienia krwi, jest ograniczenie używek, które należy stopniowo wykluczyć z diety. O ile symboliczne ilości alkoholu, wykazują pewne działanie prozdrowotne, zwłaszcza czerwone, wytrawne wino obfitujące w resveratrol, który wykazuje silne działanie antyoksydacyjne, o tyle palenie tytoniu nie posiada żadnych znamion zdrowia i sprzyja głównie destrukcji naszego ciała. Konieczne może być również wyeliminowanie stymulantów z diety, zwłaszcza kawy, która obfituje w kofeinę.
