Adrenalina (art by -Neal-)

Źródło zdjęcia

Adrenalina (epinefryna – nazwa handlowa adrenaliny produkowanej w USA) jest hormonem i neuroprzekaźnikiem katecholaminowym wytwarzanym w części rdzeniowej nadnerczy, w komórkach chromochłonnych kłębka szyjnego oraz częściowo w zakończeniach włókien współczulnych układu nerwowego. Metylowa pochodna noradrenaliny.

Działanie

Wydzielana jest do krwioobiegu pod wpływem silnych bodźców zmysłowych i związanych z nimi stanów psychicznych takich jak strach, radość, ból, zagrożenie. Pobudza ona receptory autonomicznego układu nerwowego.

Bierze udział w regulacji ciśnienia krwi (kurczy obwodowe naczynia krwionośne i powoduje wzrost ciśnienia krwi) oraz w regulacji poziomu glukozy we krwi (powoduje hiperglikemię przez nasilenie rozpadu glikogenu wątrobowego i mięśniowego), działa przeciwstawnie do insuliny (działa antagonistycznie w stosunku do insuliny – przyspiesza glikogenolizę, zwiększając stężenie glukozy w krwi), przyspiesza czynność i wydajność serca (możliwe wystąpienie arytmii szczególnie w obecności glikozydów naparstnicy i niektórych środków znieczulających).

Zwiększa przepływ krwi przez naczynia skórne, wątrobę i powoduję wzrost oporów w naczyniach trzewnych, zwiększa także ciśnienie tętnicze i żylne w płucach. Wydzielanie glc i mleczanów w następstwie glikogenolizy w wątrobie i mięśniach. Zwiększa poziom wolnych kwasów tłuszczowych za pośrednictwem c-AMP oraz wzrost zużycia tlenu.

Jest stymulatorem termogenezy, która może jednocześnie redukować tłuszcz zapasowy i przyczynić się do rozwoju masy mięśniowej, jak też poprzez wyżej wspomnianym za pośrednictwem c-AMP. Podnośni siłę skurczu mięśniowego oraz, co bardzo istotne w kulturystyce, chroni mięśnie stając się tym samym idealnym środkiem pomocniczym w okresie diety redukcyjnej.

Zmniejsza przepływ krwi przez nerkę, poprzez zwiększenie oporów w naczyniach nerkowych. Rozszerza oskrzela, obniża napięcie mięśni gładkich żołądka, jelit, pęcherza moczowego, zmniejsza wydzielanie gruczołowe, rozszerza źrenice. Powoduje skurcz naczyń, podnosi ciśnienie rozkurczowe i przez to poprawia ciśnienie perfuzyjne w naczyniach wieńcowych (odżywiające i dotleniające serce), zwiększa kurczliwość miokardium, pobudza skurcze spontaniczne, zwiększa amplitudę i częstotliwość migotania komór (VF), tym samym zwiększając prawdopodobieństwo powodzenia defibrylacji.

Działa silnie, gwałtownie, lecz krótkotrwale, ponieważ jest szybko rozkładana w tkankach, komórkach i poza komórkowo. Jest endogenną katecholaminą z silną α, β1 i β2 aktywnością adrenergiczną. Pobudza z równą siłą zarówno receptor alfa jak i beta, wyzwalając reakcje współczulne z obu receptorów, przez co wykazuje działanie sympatykomimetyczne.

Duża dawka epinefryny podawana dożylnie powoduje wzrost RR, spowodowane jest to przez skurcz naczyń, zwiększony skurcz komory serca, początkową tachykardię, która przechodzi w odruchową bradykardię na skutek pobudzenia nerwu błędnego. Mała dawka natomiast obniża ciśnienie, ponieważ rozkurczające naczynia są bardziej wrażliwe na epinefrynę niż kurczące naczynia.

Zastosowanie

Jest podstawowym lekiem stosowanym w zatrzymaniu krążenia i znajduje się w widocznym miejscu w algorytmach leczenia rytmów niedefibrylacyjnych i defibrylacyjnych. Miejscowo może być stosowana w celu zahamowania krwawienia po drobnych zabiegach chirurgicznych, w endoskopowym hamowaniu krwawienia z przewodu pokarmowego. Leczenie napadowego skurczu oskrzeli i czasami w jaskrze.

Dawkowanie

Wstrząs anafilaktyczny – 1mg/ml (0,5 – 1 mg) i.v. można powtórzyć po 5 minutach.
Częstoskurcz komorowy lub migotanie komór – 1mg i.v. co 3 – 5 minut.
Rozkojarzenie elektromechaniczne, bradyasystolia – 1mg i.v. co 3 – 5 minut.
Może być wstrzykiwana podskórnie, domięśniowo, dożylnie i dosercowo.

Szybka infuzja dużej ilości leku może spowodować nadmierny skurcz naczyń, upośledzać krążenie w kończynach, krążenie krezkowe i nerkowe. Krwotok do mózgu w następstwie skurczu naczyń i wzrostu ciśnienia. Niepokój. Podana dożylnie działa szybko, ale krótko. Aby uniknąć uszkodzenia tkanek należy podawać adrenalinę przez pewny dostęp donaczyniowy (i.v. lub i.o.). Adrenalina i inne katecholaminy mogą być inaktywowane przez roztwory alkaliczne.

Autor: -Neal- (sfd)

Aby wejść na forum kliknij TUTAJ