Insulinopodobny czynnik wzrostu-1 (IGF-1) jest kluczową molekułą sygnałową związaną z hormonem wzrostu (GH), zwiększającą syntezę białek w mięśniach szkieletowych. Hipertroficzne efekty podawania IGF-1 są dobrze udokumentowane u zwierząt i w badaniach na liniach komórkowych.
IGF-1 w odpowiednich warunkach (patologicznych) ma też swoją ciemną stronę – sprzyja rozwojowi nowotworów. To nie znaczy, że tak się musi dziać akurat u sportowców. U nich raczej stymulacja szlaku insuliny, hormonu wzrostu i IGF-1 sprzyja np. przyrostowi masy mięśniowej. Ekspresja IGF-1 zwiększa się u szczurów i u ludzi wykonujących ćwiczenia siłowe (szczury trenują np. przeciągając obciążenia lub chodząc po drabinkach, trenując na karuzelach itd.). Ciężarowcy mieli więcej IGF-1 od zawodników grających w siatkówkę. Co więcej, ciężarowcy mieli aż 27% więcej IGF-1 od osób nie ćwiczących.
Czy duża ilość protein zwiększa stężenie IGF-1?
Tak. Okazuje się, że całe, pełne struktury białkowe (które podlegają później przyswojeniu w ustroju) lub same aminokwasy są kluczowym czynnikiem odżywczym regulującym ekspresję i wydzielanie wątrobowego insulinopodobnego czynnika wzrostu 1 (IGF-1).
Naukowcy porównali ekspresję genu IGF-1 i stężenie IGF-1 we krwi u świń karmionych dietą dostarczającą 20% lub 14% białka.
Wyniki:
- grupa jedząca 20% protein w diecie miała wyższe stężenia IGF-1 we krwi oraz odnotowano tam większą ekspresję mRNA IGF-1 w wątrobie,
- dodatkowo stwierdzono, że wysokie stężenia aminokwasów wpływały na ekspresję receptora aktywowanego przez proliferatora peroksysomalnego (PPARγ).
Najprawdopodobniej ten właśnie czynnik odpowiada za regulację wydzielania IGF-1 w ustroju w reakcji na podawanie protein.
Ogólnie, PPAR-g ulega ekspresji w tkance tłuszczowej, jelitach, siatkówce, a także – według coraz liczniejszych doniesień – w wielu strukturach układu immunologicznego. PPAR-gamma charakteryzują się najszerszym zakresem oddziaływań. Poprzez gospodarkę lipidowo-węglowodanową, adipogenezę, cykl komórkowy i apoptozę do immunoregulacji i kontroli zapalenia, wszędzie znajduje się punkt uchwytu tych białek.
Wniosek
Dieta wysokobiałkowa sprzyja budowaniu masy mięśniowej sportowca, po części dzięki ekspresji IGF-1 w wątrobie.
Ref.
Xiaojuan Wan i in. „Dietary protein-induced hepatic IGF-1 secretion mediated by PPARγ activation” https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5336265/
Milena Sokołowska, Marek L. Kowalski, Rafał Pawliczak „Receptory aktywowane przez proliferatory peroksysomów-g (PPAR-g ) oraz ich rola w immunoregulacji i kontroli reakcji zapalnej” https://phmd.pl/fulltxt.php?ICID=429272
