Zagadnienie jest dość kontrowersyjne, szczególnie iż niektórzy naukowcy podeszli do niego w sposób nieprofesjonalny, wręcz żenujący. Przykład? Doniesienie opublikowane w 2011 r. na łamach „African Journal of Biotechnology”.
Badanie
Celem pracy było określenie wpływu skojarzonego stosowania testosteronu i nandrolonu u samców królików w okresie dojrzewania dla wartości biochemicznych będących wskaźnikami uszkodzenia serca, wątroby i nerek.
Testosteron (10 mg / kg) + dekanian nandrolonu (10 mg / kg) podawano raz w tygodniu, przez 12 tygodnie. Próbki krwi pobierano na początku oraz po 4, 8 i 12 tygodniach. Mierzono poziom kinazy kreatynowej MB, dehydrogenazy mleczanowej, fosfatazy alkalicznej, aminotransferazy alaninowej, aminotransferazy asparaginianowej, gamma-glutamylotransferazy, kreatyniny i azotu mocznikowego we krwi.
Wyniki
Łączne stosowanie testosteronu i nandrolonu spowodowało wzrost aktywności kinazy kreatynowej-MB w surowicy, ale nie stwierdzono statystycznych zmian w innych parametrach. W rezultacie można stwierdzić, że jednoczesne stosowanie testosteronu i nandrolonu we wczesnych latach może spowodować uszkodzenie serca.
Komentarz
Po pierwsze użyto szokującej dawki SAA. To tak, jakby 100 kg mężczyzna sięgał po 2 g środków tygodniowo. Naprawdę rzadko zdarza się tak kolosalne dawkowanie sterydów anaboliczno-androgennych. Realne byłoby podanie 400 mg nandrolonu i 500 mg testosteronu tygodniowo (czyli odpowiednio 4 i 5 mg / kg masy ciała).
Po drugie, aktywność kinazy kreatynowej (CK-MB) wzrasta od 3 do 6 h od zawału, wg danych zawartych w literaturze. Ale przecież użyte w badaniu zwierzęta nie doznały zawału i w ogóle oparto się tylko o syntetyczne wskaźniki. Żeby ten eksperyment w ogóle miał jakąś wartość, należałoby zmierzyć np. stężenie troponiny, stężenie mioglobiny, wykonać badania USG serca (albo chociaż EKG) lub po określonym czasie zabić zwierzęta i dokonać analizy tkanek (patologicznych zmian w sercu).
Kolejne często cytowane badanie pochodzi z Polski. Kolejny raz naukowcy nie wiedzą, jak powinno wyglądać przeprowadzenie takiego eksperymentu. Podano zaporową dawkę nandrolonu, odpowiednik 2 g dla 100 kg mężczyzny. Tak, pojedyncza iniekcja 20 mg / kg masy ciała i… koniec. Co to ma wspólnego z cyklami dopingowymi trwającymi 10, 12, 16 czy 20 tygodni? Nic. Wskutek tej iniekcji masa ciała i wątroby szczurów pozostała niezmieniona, ale masa serca wzrosła 10 dni po wstrzyknięciu środka. Wykazano niewielkie zmiany w pracy serca (elektrokardiografia). Stwierdzono, iż nandrolone miał wpływ na metabolizm w sercu i wątrobie (np. dehydrogenazy). Czy to badanie daje odpowiedź na temat szkodliwego działania nandrolonu na serce? Nie.
Nandrolone ma wpływ na zaburzenie równowagi oksydacyjnej.
W trzecim badaniu naukowcy się trochę bardziej postarali, nie podawali zaporowych dawek nandrolonu, ale 1 mg / 100 g masy ciała, czyli 2 – 2.5 mg dla 200-250 g szczura. Nandrolone podawano raz w tygodniu przez 8 tygodni.
Co to jest NOX-2? NOX jest to rodzina enzymów, która jest związana z powstawaniem reaktywnych form tlenu (NOX1, NOX2, NOX4 występują w układzie sercowo-naczyniowym).
Wniosek
Wpływ nandrolonu na ekspresję NOX-2 w sercu jest bardzo niepokojący, bo ma to związek z miażdżycą.
Nadtlenek wodoru należy do reaktywnych form tlenu, więc jego powstawanie nie jest niczym dobrym w tym konkretnym przypadku. W ogóle w Internecie króluje mylny pogląd, jakoby nadtlenek wodoru w postaci np. wody utlenionej był lekarstwem. Tymczasem jest to dla organizmu człowieka silna trucizna niszcząca chociażby dwunastnicę czy żołądek.
Terapia nandrolonem miała także wpływ na spadek ilości związków tiolowych (najbardziej znany jest glutation) w wątrobie i w nerkach. Spadek ilości tioli w sercu był nieistotny.
Jest to pierwsze badanie, które cokolwiek wnosi do tematu środków farmakologicznych, po które sięgają sportowcy! Celowo w wielkim skrócie przedstawiłem dwa inne, gdyż naukowcy często się podpierają takimi opracowaniami. Nie zawsze fakt, że „coś stwierdzono” oznacza, że „stwierdzono coś istotnego dla sportowców sięgających po środki dopingujące”.
Nandrolone a przebudowa serca
Kolejne badanie jest najbardziej przekonujące. Szczury podzielono losowo na cztery grupy:
- brak treningu + placebo,
- nandrolon,
- trening + placebo,
- trening + nandrolone.
Podawano Deca-Durabolin®, Organon, São Paulo, Brazylia lub glikol propylenowy (placebo). Stosowano 5 mg / kg masy ciała nandrolonu 2 x w tygodniu przez 6 tygodni. Jest to jednak bardzo duża dawka, to tak jakby 100 kg mężczyzna brał 1 gram nandrolonu tygodniowo (2 x 500 mg). Niemniej jest to już o wiele bliższe realności, niż poprzednio przytaczane dane.
Protokół treningowy
W pierwszym tygodniu (adaptacji) wytresowane zwierzęta przystosowano do wody. Adaptacja składała się z sesji podnoszenia ciężarów (raz dziennie przez 5 dni) w wodzie o temperaturze 30°C ± 2°C ze zwiększającą się liczbą serii (od 2 do 4) i powtórzeniami (od 5 do 10), 30-sekundowy odpoczynek między każdą serią. Ćwiczenia polegały na niesieniu ciężaru rzędu 50% masy ciała. W ostatnim dniu okresu adaptacyjnego zwierzęta wykonywały 4 serie po 10 powtórzeń. Następnie wytresowane szczury poddano treningowi o wysokiej intensywności przez 5 tygodni. W ciągu pierwszych 2 tygodni treningu zwierzęta wykonywały 4 serie po 10 skoków (podniesień) w serii, niosąc ciężar 50% masy ciała przywiązany do klatki piersiowej, z 30-sekundową przerwą pomiędzy seriami. W 3. i 4. tygodniu treningu zwierzęta wykonywały to samo ćwiczenie z obciążeniem 60% masy ciała, a w ostatnim tygodniu obciążenie to zostało dostosowane do 70% masy ciała.
Wyniki
Zarówno trening siłowy, jak i nandrolone wywołały hipertrofię serca. Nandrolon zwiększył zawartość kolagenu w sercu i zmniejszył indeks sercowy (przepływ sercowy / masa ciała) w nietrenowanych i trenujących grupach, w porównaniu z odpowiednimi grupami traktowanymi placebo. Nandrolon zmienił przepływ krwi przez serce.
Wnioski
Badanie to wykazało, że nandrolon niezależnie od tego, czy jest stosowany równolegle do treningu czy nie, wywołuje przerost mięśnia sercowego, który jest związany ze zwiększoną zawartością kolagenu, ekspresją genów w lewej komorze oraz upośledzoną funkcją rozkurczową i skurczową.
Podsumowanie: wiele wskazuje na to, iż SAA mają wpływ na serce, jednak gdy są stosowane długotrwale i w dużych dawkach. U ludzi wyniki badań nie są jednoznaczne, jednak można przyjąć, że sięganie po SAA nie jest bezpieczne dla układu sercowo-naczyniowego z wielu względów np. wpływu na ciśnienie krwi, zmiany w nerkach, lewej komorze serca oraz zaburzenia profilu lipidowego, stres oksydacyjny i stan zapalny.
Referencje:
E. Tasgin i in. „Combined usage of testosterone and nandrolone may cause heart damage” https://www.ajol.info/index.php/ajb/article/view/93529
A. Tylicki i in. „Effect of Anabolic Steroid Nandrolone Decanoate on the Properties of Certain Enzymes in the Heart, Liver, and Muscle of Rats, and their Effect on Rats’ Cardiac Electrophysiology” https://www.thieme-connect.com/products/ejournals/abstract/10.1055/s-2007-973094
Stephan P. Frankenfeld „The Anabolic Androgenic Steroid Nandrolone Decanoate Disrupts Redox Homeostasis in Liver, Heart and Kidney of Male Wistar Rats” https://journals.plos.org/plosone/article?id=10.1371/journal.pone.0102699
Ana Paula Tanno i in. „Nandrolone and resistance training induce heart remodeling: Role of fetal genes and implications for cardiac pathophysiology” https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0024320511004012