Kiedyś myślano, iż tkanka tłuszczowa jest nieaktywna metaboliczne, teraz wiemy, iż uczestniczy w wielu procesach, w tym jest istotnym źródłem endogennego czynnika martwicy nowotworów alfa (TNFα), cytokiny, która odgrywa ważną rolę jako mediator obwodowej insulinooporności występującej w otyłości.
Ogólnie z badań prowadzonych w ostatnich 30 latach wiemy, iż TNF-α to czynnik prozapalny, wiązany np. z reumatoidalnym zapaleniem stawów, insulinopornością czy cukrzycą. Przykładowo miażdżyca i choroba niedokrwienna serca (CHD) są związane z podwyższonym stężeniem interleukiny 6 (IL-6), białka C-reaktywnego (CRP) i czynnika martwicy nowotworów (TNF-α).
Aby dokładniej zbadać rolę TNFα w patogenezie insulinooporności związanej z otyłością u ludzi, naukowcy porównali stężenia TNFα i innej głównej cytokiny endokrynnej, interleukiny-6 u 26 otyłych kobiet i 13 kobiet z grupy kontrolnej, nie chorującychniechorujących z powodu infekcji w ostatnim czasie. Stężenia glukozy i insuliny mierzono 0, 1 i 2 godziny po doustnym obciążeniu glukozą 75 g.
Odnotowano różnice w stężeniach:
- TNFα 2,10 ± 0,19 v 1,65 ± 0,18 pg / ml
- IL-6: 2,06 ± 0,29 v 1,50 ± 0,17 pg / ml
Wg naukowców nie były one istotne, ale jeśli dla kogoś różnica ~27% (stężenia TNFα) lub 37,3% (stężenie IL-6) nie jest istotna, to mamy jakieś odmienne pojęcie tego, co jest ważne, a co nieistotne.
Okazało się, że stężenia krążącego TNFα były wyższe przy występującej otyłości brzusznej (tłuszcz wisceralny) w porównaniu z otyłością obwodową (tłuszcz podskórny). Stwierdzono to na podstawie korelacji stężeń TNFα i obwodów biodra/talia. Ponadto otyłe osoby z insulinoopornością, czyli nadmiernie podniesionym stężeniem glukozy w teście prowokacyjnym, po 2 h od podania glukozy miały o ~64% wyższe stężenie TNFα w porównaniu do innych, także otyłych osób. W porównaniu do zdrowych kobiet otyłe z insulinoopornością miały ~75% wyższe stężenie czynnika martwicy nowotworów. Ponadto stężenie TNFα było skorelowane z wysokim stężeniem insuliny na czczo. Dlatego wyniki tego badania sugerują, iż TNFα przyczynia się do wzrostu insulinooporności oraz może pogłębiać spustoszenia zdrowotne, jakie powoduje utrzymywanie nadmiernej ilości tkanki tłuszczowej. Wydaje się, iż szczególnie destrukcyjne są zasoby tłuszczu ulokowane w tułowiu.
Referencje, badania, literatura:
Constantine Tsigos i in. Circulating tumor necrosis factor alpha concentrations are higher in abdominal versus peripheral obesity https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0026049599902779