W jednym z poprzednich artykułów opisałem pokrótce zjawisko insulinooporności wspominając o tym, że może mieć ona różną formę i wynikać z różnych przyczyn (genetycznych i środowiskowych). W niniejszym opracowaniu zwrócę uwagę na kwestie związane z rozpoznawaniem tej nieprawidłowości metabolicznej. Nie ulega bowiem wątpliwości, iż termin „insulinooporność” bywa używany dziś bardzo często i wiele osób „diagnozuje” ją u siebie lub też u innych bez wykonywania odpowiednich badań.
Rozpoznawanie insulinooporności
Diagnostyka insulinooporności, co prawda do trywialnych nie należy, ale nie ma podstaw by sądzić, iż jej rozpoznanie jest szczególnie skomplikowane, czasochłonne i bardzo kosztowne. By je wykonać należy udać się do lekarza po skierowanie (to zostanie wystawione oczywiście wtedy gdy lekarz uzna, że jest taka potrzeba, co należy niestety wziąć pod uwagę), bądź też wykonać badania krwi na własną rękę, w tej drugiej sytuacji należy jednak być dobrze zorientowanym w diagnostyce laboratoryjnej i umieć interpretować wyniki. Metody wykrywania wspomnianej przypadłości polegają na pomiarach stężeń glukozy i insuliny w surowicy krwi. Wspomniane pomiary mogą być wykonywane bądź to na czczo bądź też po obciążeniu glukozą.
Iloraz stężenia insuliny i glukozy
Chyba najprostszą metodą diagnostyczną pozwalającą wykryć insulinooporność jest ustalenie ilorazu stężenia insuliny i glukozy we krwi, które wyrażane są mIU/l. Jeśli wynik przekracza 0,3 jednostki to należy podejrzewać insulinooporność. Co więcej, wyniki bardzo zbliżone do tej wartości mówią natomiast niekiedy o obniżonej wrażliwości insulinowej. Powyższa metoda sprawdza się dość dobrze o ile trzustka produkuję prawidłowe ilości insuliny.
Test tolerancji insuliny
Inną metodą wykrywania insulionooporności jest test tolerancji insuliny, który polega na dożylnym podaniu wspomnianego hormonu w ilości 0,1 jednostek na kilogram masy ciała. Następnie sprawdza się pomiar glukozy we krwi w pewnych odstępach czasowych. W przypadku insulinooporności oczywiście obniżenie glikemii jest nieznaczne co będzie stanowić wskaźnik diagnostyczny. Należy wspomnieć, iż jest to dość ryzykowne badanie, bo u osób w pełni zdrowych metabolicznie spadek glikemii może być po prostu drastyczny. Jak wszyscy wiemy hipoglikemia jest nie tylko nieprzyjemna, ale może być wręcz niebezpieczna dla zdrowia i życia.
Metaboliczna klamra euglikemiczna
Za złoty standard uznaje się dziś metodę zwaną metaboliczną klamrą euglikemiczną. Rozwiązanie to polega na pomiarze ilości glukozy potrzebnej do utrzymania glikemii na stałym poziomie w warunkach, w których insulina utrzymywana jest w zakresie fizjologicznego stężenia występującego po konsumpcji posiłku zawierającego węglowodany. W celu wykonania badania podaje się stały wlew insuliny oraz pulsacyjny i zmienny wlew glukozy. Glikemia monitowana jest co pięć minut.
Powyższe badanie umożliwia wyłączenia czynników zakłócających związanych z wydzielaniem insuliny przez trzustkę i uwalnianiem glukozy przez wątrobę. Wychwyt glukozy oznacza się jako wartość „M” podawaną w miligramach na kilogram masy ciała na minutę (mg/kg/min) lub też w milimolach na kilogram na minutę (mmol/kg/min). Dokładność tej metody jest bardzo wysoka, ale jej koszt – jeszcze wyższy, dlatego też używa się jej raczej w badaniach naukowych niż klinicznej diagnostyce.
Cały artykuł: Jak rozpoznać insulinooporność?
