W ostatnich latach jak grzyby po deszczu powstają kolejne produkty mające zwiększać pompę, siłę, masę, poprawiać wyniki, regenerację lub w inny sposób wpływać na metabolizm. Czy za ceną idzie jakość? Niekoniecznie. Czy każda partia danego produktu przedtreningowego działa tak samo – niestety nie. Bardzo często zdarzało się, iż różne partie „stacka” wykazywały kompletnie inne działanie. Równie często widziało się, bez dokonywania analiz chemicznych, iż nowa wersja ma nowy smak i prawie brak działania, tymczasem wg etykiety wszystko było bez zmian. Wytoczmy zatem najcięższe działa i porównajmy najlepsze produkty przetreningowe, ich kolejność wynika z ocen zamieszczonych w jednym z serwisów amerykańskich [1]. Dla porównania prosty, polski stack Extremall – teoretycznie… nie mający szans? Czy tak będzie w rzeczywistości?
Spis analizowanych produktów:
1. Pre JYM
2. Allnutrition – Extremall
3. NO-XPLODE 3.0
Pre JYM jest jednym z najwyżej ocenianych produktów przedtreningowych.
Pre JYM zawiera (w porcji 26,5 g):
-
kreatyna – 2 g
-
beta-alanina – 2g
-
betaina – 1,5 g
-
N-acetyl-cysteina – 0,6 g (znana także jako NAC) [7]
-
jabłczan cytruliny – 6 g
-
beta vulgaris L. (wyciąg z buraka) – 0,5 g
-
leucyna – 3 g (BCAA)
-
izoleucyna – 1,5 g (BCAA)
-
walina – 1,5 g (BCAA)
-
l-tyrozyna – 1,5 g
-
kofeina bezwodna – 300 mg
-
bioperyna – 5 mg (pieprz),
-
hupercyna A (huperzine A) – 50 mcg
-
alpha glicerylofosforylcholina -300 mg (znana także jako Alpha-Glyceryl Phosphoryl Choline, alpha GPC) [9]
Porcji na opakowanie: 30 (wersja duża, jest też wersja zawierająca 20 porcji)
Cena: $47,97, czyli ~ 186,2 zł
CENA za porcję: 6,2 zł
ALLNUTRITION – Extremall (w porcji 12,5 g):
-
jabłczan kreatyny – 2 g
-
beta-alanina – 2,5 g
-
jabłczan cytruliny – 2,5 g
-
kofeina – 200 mg
-
różeniec górski – 200 mg
-
ekstrakt z czerwonego buraka – 1g
-
witamina B1 – 1,2 mg
-
kwas foliowy – 200 µg
Gdzie kupić?http://www.sfd.pl/sklep/ALLNUTRITION_Extremall
Porcji na opakowanie: 30
CENA: 89,99 za 360 g.
CENA za porcję: 2,99 zł
Uwagi – w bezpośrednim porównaniu jeśli chodzi o składniki mające faktyczne działanie na człowieka, Extremall wcale nie wypada źle. Jedyna przewaga Pre JYM to większa zawartość kofeiny i cytruliny. Z kolei Extremall zawiera dwa razy więcej ekstraktu z czerwonego buraka, w porównaniu do konkurencji. Ale… jedna porcja Extremall kosztuje ledwie 3 zł, tymczasem za Pre JYM należy zapłacić ponad 6 zł za porcję. A więc – jeśli ktoś uważa, iż w przetreningówce muszą znaleźć się aminokwasy rozgałęzione, za 60 zł można dokupić np. 500 g BCAA http://www.sfd.pl/sklep/SFD_
N-acetyl-cysteina – cóż, znajduje jakieś zastosowanie w przewlekłej, obturacyjnej chorobie płuc, teoretycznie może być przydatna do zwalczania uzależniania od papierosów, może zmniejszać zaburzenia psychiczne związane z nerwicą natręctw (np. wyrywanie włosów), NAC może zmniejszać ochotę na kokainę i marihuanę [7]. W końcu NAC może służyć m.in. do detoksykacji np. u pracowników z wysokim poziomem ołowiu wskutek ekspozycji zawodowej, suplementacja 200-800mg N-acetylocysteiny dziennie, przez 12 tygodni była w stanie zmniejszyć stężenie ołowiu we krwi o 4,72 +/- 7,08% [8]. Sens dodawania NAC do przetreningówki niech każdy oceni zgodne ze swoim rozsądkiem.
Alpha glicerylofosforylcholina (ang. alpha GPC) – kolejny składnik, wobec którego jest sporo niejasności, być może ma jakieś działanie na człowieka, jednakże wymaga to znacznie większej ilości badań [9]. Alpha GPC może mieć nieznaczny wpływ na poziom hormonu wzrostu, jednak wzrost GH nie był mierzony w ciągu doby, więc wartość tej obserwacji jest znikoma (podobnie jak chwilowe, wywołane treningiem fluktuacje poziomu testosteronu we krwi, rhGH i kortyzolu mają się nijak do przyrostów masy mięśniowej). Jedyne badanie gdzie alpha glicerylofosforylcholina wykazała właściwości ergogeniczne to … sponsorowane przez producenta alpha GPC firmę Chemi Nutra (mieszczącą się w White Bear Lake w Minnesocie, USA) [10,11]. Wniosek jest raczej czytelny, alpha GPC to kolejny nieistotny, przereklamowany składnik stacka przedtreningowego i jego brak np. w Extremall jest nieważny.
Inne składniki Pre JYM to np. Huperzine-A [2] – na chwilę obecną brak uzasadnienia do dodawania podobnej substancji do przedtreningówki. Być może znajdzie kiedyś zastosowanie w leczeniu Alzheimera. Ale … większość badań na jej temat jest niskiej jakości, możliwe są błędy i przeinaczenia w wynikach [3]. Brakuje więc argumentów świadczących o tym, iż Huperzine-A w znikomej dawce 50 mikrogramów cokolwiek zmieni w działaniu stacka.
Trimetylglicyna (ang. trimethylglycine) znana także jako betaina [4] – może zmniejszać ilość homocysteiny, ale w dawce 3 g i większej. W Pre JYM zawarte jest zbyt mało tej substancji. Niestety, betaina w dawce 6 g dziennie może też zwiększać ilość LDL („złego cholesterolu”) oraz trójglicerydów (a to bardzo niedobrze, patrząc pod względem zdrowotnym) [5]. Co gorsza, betaina w niektórych badaniach nie wykazuje działania ergogenicznego w pracy beztlenowej – więc sens jej dodawania do produktu przetreningowego pozostawiam każdemu do rozważenia [6]. Być może betaina zwiększa moc i wytrzymałość, ale … z reguły wyniki osiągnięte w pojedynczym badaniu nie są powtarzalne (czy nastąpiło tu „lekkie naciąganie” rzeczywistości pod sponsorowane badanie?).
Ostatni składnik w Pre JYM to … aktywny składnik pieprzu – bioperyna [11]. Czy ma jakieś znaczenie dla efektu końcowego brania przedtreningówki – szczerze wątpię.
NO EXPLODE 3.0
Kolejny popularny stack to NO-XPLODE 3.0
(www.sfd.pl/sklep/BSN_N.O.-Xplode_3.0
W przypadku tego produktu mam poważne zastrzeżenia, na każdej ze stron internetowych podawany jest inny skład, jakby tego było mało niektórzy (w tym producent) sugerują, iż w porcji jest 275 mg kofeiny, na innych stronach można się dowiedzieć, iż 150 mg. Wg jednych stron porcja to 20 g, wg innych porcja to 2 x 20 g.
Wersja USA i EU NO-XPLODE różnice:
Są inne wersje tego produktu na rynek europejski i amerykański [13].
- wersja europejska NO XPLODE ma miarkę mierzącą 20 g i opakowanie 1000 g (50 porcji),
- wersja amerykańska ma miarkę mierzącą 18,5 g i opakowanie 1110 g (60 porcji),
- wersja amerykańska ma jabłczan l-cytruliny oraz żeńszeń (których jest pozbawiona wersja europejska),
- wersja amerykańska ma w składzie hupercynę A (1% Huperzine A) pochodzącą z rośliny Lycopodium serratum (ang. toothed clubmoss), wersja dla EU nie posiada tego składnika,
- wersja amerykańska zawiera „N.O. Alpha Fusion”, a w tych 0,85 g mieści się: jabłczan cytruliny, korzeń szałwi czerwonej (Salvia miltiorrhiza root), ekstrakt ze skóry winogron (Grape Skin Extract), liściokwiat garbnikowy (Phyllanthus emblica), ekstrakt z głogu (Hawthorn Extract), niektórych z tych składników nie ma wersja EU (np. cytruliny czy szałwi),
- z kolei wersja europejska zawiera Indian Gooseberry Extract (ekstrakt z rośliny emblica officinalis) – Liściokwiat garbnikowy (Aschfarbener Myrobalan, Amla, Amlabaum, Amla khushk, Amalaki, Dhatri) – Phyllanthus emblica Linne = Emblica officinalis Gertner. Należy do rodziny wilczomleczowatych – Euphorbiaceae [14],
- Wersja dla USA ma 20 mg niacyny (witaminy B3) w 18,5 g, wersja europejska tylko 7 mg w porcji 20 g,
- Wersja amerykańska ma większą dawkę witaminy B12.
I bądź tu konsumencie mądry.
Na 40 g europejskiej wersji NO XPLODE 3.0 przypada:
-
monohydrat kreatyny – 3,4 g
-
inne rodzaje kreatyny – 3 g,
-
beta-alanina – 2,6 g
-
kofeina – 300 mg
-
witamina B3/niacyna – 14 mg,
-
witamina B12 – 2,1 mcg
-
Witamina C – 150mg
-
Witamina D – 4,6mcg
-
Kwas foliowy – 336mcg
-
Kwas pantotenowy – 11mg
-
Magnez – 247 mg
-
L-Arginina – 6000 mg
-
L-Lizyna – 1900 mg
-
Glicyna – 1000 mg
-
L-tyrozyna – 1000 mg
-
Tauryna – 1000mg
-
L-Fenyloalanina – 160mg
-
Inozytol – 1900mg
-
Cholina – 400mg
-
Betaina – 1500mg
-
Bioflawonoidy grejpfrutowe – 50mg
-
Ekstrakt z pestek winogron – 90mg
-
Liściokwiat garbnikowy – 75mg
-
Ekstrakt z pieprzu czarnego – 10mg
Porcji na opakowanie: 25 (opakowanie 1000 g)
CENA: 129,99zł za 1000 g NO XPLODE 3.0
CENA za 40 g porcję NO XPLODE: 5,2 zł.
Uwagi: niestety NO XPLODE nie zachwyca. Jest drogi i bardzo trudno określić na ile dodatki w śladowych ilościach będą miały na cokolwiek wpływ. W wersji amerykańskiej w składzie znajduje się jabłczan cytruliny – ale znikoma i nieznana ilość, gdyż w ramach 18,5 g produktu ledwie 0,85 g przypada na mieszankę określoną tajemniczą nazwą „N.O. Alpha Fusion”, a w tych 0,85 g mieści się: jabłczan cytruliny, korzeń szałwi czerwonej (Salvia miltiorrhiza root), ekstrakt ze skóry winogron (Grape Skin Extract), liściokwiat garbnikowy (Phyllanthus emblica), ekstrakt z głogu (Hawthorn Extract). Tak naprawdę suplementacja NO XPLODE miałaby sens (ekonomiczny) w dawce 20 g. Wtedy kreatyny byłoby tam 3,2 g w porcji, beta alaniny 1,3 g, 150 mg kofeiny, 5,5 g aminokwasów (w tym 0,5 g L-tyrozyny), śladowe ilości witamin (nie mające tu żadnego sensu), 3 g l-argininy.
Porównajmy NO XPLODE 3.0 z Extremall:
-
kreatyny byłoby nieco więcej w NO XPLODE (3,2g NO XPLODE vs 2 g w Extremall),
-
beta alaniny prawie 2x mniej w NO XPLODE (NO XPLODE 1,3 g vs Extremall 2,5 g),
-
jabłczanu cytruliny wersja europejska NO XPLODE w ogóle nie ma (u konkurecji w Extremall 2,5 g),
-
kofeiny w miarce NO XPLDOE jest o 50 mg na porcję mniej w porównaniu do Extremall (NO XPLODE 150 mg, Extremall 200 mg),
-
na korzyść Extremall przemawia też ekstrakt z czerwonego buraka, którego brak u konkurencji.
Cóż, Extremall wychodzi najtaniej za porcję i ma więcej ciekawych składników. Z badań wiemy, iż np. l-tyrozyna wymaga większych dawek i nie zawsze jest efektywna. Podobnym wypełniaczem w NO XPLODE 3.0 jest tauryna. Betaina – jak pisałem wcześniej nie potwierdza swojego działania w badaniach naukowych. Z kolei liściokwiat garbnikowy [14] działa być może na poziom cholesterolu, LDL i HDL cholesterolu oraz poziom glukozy we krwi, ale w dawkach 1-3 g, a nie 75 mg jak w porcji 40 g NO XPLODE [15]. Ekstrakt z pieprzu – omawiałem przy okazji Pre JYM. L-arginina jest o wiele mniej skuteczna np. od l-cytruliny (oczywiście wersja USA zawiera jabłczan cytruliny, ale w śladowych ilościach – wręcz śmiesznych w porównaniu np. do 6 g zawartych w Pre JYM).
Mam nadzieję, że przybliżyłem nieco temat produktów przedtreningowych, tu też obowiązuje zasada – więcej nie znaczy lepiej. Na koniec warto też pamiętać, iż produkty przedtreningowe z „zastrzeżoną formułą” z USA bardzo często mają najwięcej najtańszych składników, cała zaś reszta służy tylko do przypudrowania wyrobu.
Referencje:
1. http://www.