Glutamina u kulturystów – działanie i dawkowanie

Glutamina na rynku suplementacji podzieliła osoby trenujące na zwolenników tego aminokwasu, jak i przeciwników. Wszystko za sprawą specyficznego działania, które jest dość dyskusyjne. Glutamina wchodzi w skład aminokwasów budujących białka, jednak organizm potrafi sam produkować glutaminę z innych aminokwasów, co jest głównym argumentem osób przeciwnych jej zastosowania. Jej ilość w naszym organizmie szacuje się na około 60% zawartości tkanki mięśniowej, co sprawia, że stanowi ona główny budulec mięśni. Przyjrzyjmy się bliżej jej właściwościom.

W suplementacji sportowej, glutamina wykorzystywana jest głównie ze względu na jej właściwości antykataboliczne. Jednak wielu autorów naukowych, wykazuje, że działa ona również wspomagająco na anabolizm naszych mięśni. Jedynym minusem takich opracowań jest fakt, że większość wykonanych prób, dotyczy podania dojelitowego lub w formie wlewu dożylnego, co skutecznie omija proces wchłaniania, który stanowi punkt sporny pomiędzy zwolennikami i przeciwnikami glutaminy. Jednak, wyniki badań sugerują, że podanie glutaminy skutecznie stymuluje poziom hormonu wzrostu, co zaobserwowali badacze już przy ilości 2g produktu.

Jak wspomniano wcześniej, sytuacja ta dotyczy podania w sposób bezpośredni do krwi. Oznacza to, że spożycie takiej samej ilości glutaminy, w sposób konwencjonalny, poprzez konsumpcje, niekoniecznie odzwierciedla tego typu działanie. Autorzy sugerują, by uzyskać podobny efekt spożywając ją w sposób konwencjonalny, potrzeba znacznie większych ilości aminokwasu.

Działanie ochronne glutaminy, czyli zapobiegające postępowaniu procesów katabolicznych, polega głównie na wsparciu dla energetyki układu mięśniowego, co ma za zadanie ochronić mięśnie przed rozkładem. Jak wykazują naukowcy, organizm po wysiłku fizycznym może posiadać zasoby glutaminy uszczuplone nawet o 20-30g. Suplementacja glutaminą, ma więc za zadanie uzupełnić utracona pulę aminokwasów, co przekłada się na wsparcie w zahamowaniu wykorzystywania przez nasz organizm aminokwasów mięśniowych. Najlepiej sprawdzają się tutaj mieszanki glutaminy z aminokwasami w formie wolnej jak BCAA czy EAA.

Glutamina przeżywa obecnie swój renesans ze względu na wykorzystanie jej w celach terapeutycznych przez osoby dotknięte problemem z jelitami. Ze względu na wysokie powinowactwo do komórek wyścielających nasze jelita, osoby mające problem z ich funkcjonowaniem, wykorzystują ją stricte do celów odżywczych, dla komórek jelit oraz dla przywrócenia ich prawidłowej funkcji. Częste infekcje, stany zapalne czy przeziębienia i choroby, mogą być sygnałem dla nas, że nasze jelita potrzebują wsparcia. Glutamina wraz z dodatkiem probiotyków jak i prebiotyków, skutecznie przyczynia się do poprawy odporności, dbając o naszą nienaganną formę.

Aminokwas ten posiada bowiem funkcję „uszczelniającą” jelita, zapobiegając przedostawaniu się różnych drobnoustrojów do naszego krwiobiegu.

Pod katem stricte medycznym, glutamina znalazła zastosowanie w chorobach wyniszczeniowych, gdzie przyczynia się do podniesienia bilansu azotowego i zapobieganiu dalszej utraty masy mięśniowej. Ma to znaczenie z punktu widzenia przywrócenia zdrowia pacjenta, który może korzystać o własnych siłach z podstawowych czynności dnia codziennego i przyśpieszyć jego powrót do zdrowia. Zmniejsza to również ryzyko powikłań po operacyjnych, jak zapalenie płuc, które dotyka osoby unieruchomione w łóżku szpitalnym.

Dawkowanie glutaminy jest powiązane z jej ukierunkowaniem na nasze cele. Dawki wahają się od 3-5g na dobę, do 30-40g, w zależności od stanu naszego organizmu.

W celach profilaktycznych, zaleca się korzystać z porcji 5g, przyjętej 2-3 razy na dobę. Działanie nakierunkowane na ochronę tkanki mięśniowej, najlepiej wykorzystać, przyjmując glutaminę około treningowo w ilości 5-10g na porcję.

Dawki terapeutyczne i lecznicze, sięgają kilku porcji na dobę w ilości 5g, dając łącznie nawet 40g preparatu na dobę. W celach tych stosuje się też tzw. ładowanie glutaminą, gdzie przez okres 3-4 dni podajemy duże dawki jako faza uderzeniowa, po czym przez dłuży okres kontynuujemy stosowanie mniejszych ilości 5-10g na dobę.

Glutamina na rynku suplementacji istnieje dość długo. Jej działanie biologiczne pod kątem wspomagania anabolizmu i zabezpieczania masy mięśniowej przed rozkładem jest przedmiotem dyskusji wielu badaczy i autorów. Warta przetestowania jest forma acetylowana glutaminy (NAG), która wykazuje nieco lepsze działanie pod katem przekroczenia bariery komórek jelitowych, które bardzo chętnie wykorzystują glutaminę na potrzeby regeneracyjne i odbudowy swojej struktury. Celując w suplementacje tym środkiem, musimy realnie ocenić nasze cele i odpowiednio dobrać dawkowanie, które z kolei przełoży się na efekty treningowe.

Autor: Fizjoterapeuta i trener personalny Tomasz Maciołek