Wrażliwość na insulinę świadczy o ogólnym stanie zdrowia i gdy jest zaburzona świadczy o poważnych problemach zdrowotnych (np. zespół metaboliczny).
Naukowcy porównali:
- 8 mężczyzn trenujących siłowo z BMI > 27 kg/m2
- 10 nieaktywnych mężczyzn z BMI > 27 kg/m2
- 12 nieaktywnych mężczyzn z BMI wynoszącym 22-25 kg/m2 (grupa kontrolna)
Skład ciała mierzono BIA, po nocy (poście) wykonano test tolerancji glukozy, a od obliczeń posłużono się modelem minimalnym. Szerzej na ten temat można przeczytać w pracy Joanny
Rewery „System kompleksowego wspomagania terapii cukrzycy i chorób metabolicznych”.
Wyniki
- BMI i sucha masa mięśniowa były wyższe u ćwiczących w porównaniu do grupy kontrolnej, jednak ilość tkanki tłuszczowej, wyjściowe stężenie glukozy, wyjściowe stężenie insuliny, tolerancja glukozy i efektywność glukozy, odpowiedź na glukozę, wielkość wydzielania insuliny w fazie wczesnej (po podaniu glukozy) oraz stężenie leptyny nie różniły się,
- osoby otyłe wykazywały większą ilość tkanki tłuszczowej, większe stężenie leptyny, większe wyjściowe stężenie insuliny oraz wykazały większe wydzielanie insuliny w fazie wczesnej (po podaniu glukozy) w porównaniu do grupy ćwiczącej siłowo,
- BMI, ilość suchej masy ciała, wyjściowe stężenie glukozy, tolerancja glukozy, efektywność glukozy były podobne u osób otyłych jak w grupie ćwiczącej siłowo,
- osoby otyłe miały niższą wrażliwość na insulinę w porównaniu do grupy ćwiczącej siłowo,
- BMI, ilość tkanki tłuszczowej, sucha masa ciała, wyjściowe stężenie insuliny, wielkość wydzielania insuliny w fazie wczesnej oraz stężenie leptyny były niższe w grupie kontrolnej, w porównaniu do osób otyłych,
- wrażliwość insulinowa była wyższa w grupie kontrolnej (mniej otłuszczonej) w porównaniu do osób otyłych,
- wyjściowe stężenie glukozy, efektywność glukozy i tolerancja glukozy były podobne w grupie kontrolnej i w grupie osób otyłych,
Wnioski
- trening siłowy nie ma wpływu na efektywność glukozy, jednak zwiększa wrażliwość na insulinę poprzez wpływ na redukcję tkanki tłuszczowej,
- osoby z grupy kontrolnej j jak i ćwiczące siłowo miały niższą zawartość tkanki tłuszczowej w porównaniu do osób otyłych,
- osoby z grupy kontrolnej j jak i ćwiczące siłowo wykazywały wyższą wrażliwość na insulinę, w porównaniu do osób otyłych,
- samo zwiększenie suchej masy mięśniowej nie musi mieć aż takiego wpływu na metabolizm glukozy w ustroju człowieka,
- wysokie BMI zwiększa oporność insulinową jeśli wynika ze zwiększonej zawartości tkanki tłuszczowej,
Komentarz
Naukowcy popełnili zasadniczy błąd korzystając z metody BIA. Dlatego okazało się, iż osoby otyłe mają podobną ilość suchej masy ciała (m.in. mięśni) jak ćwiczące. Jest to znane przekłamanie wynikające z kiepskiej technologii. Przykładowo w badaniach Boneva-Asiova I wsp. porównano maszynę TBF-215 (Tanita, Tokyo, Japonia) – technologii BIA z pomiarem DXA (maszyna Hologic QDR 4500). Niby pomiary znacząco się nie różniły, ale … u osób odtłuszczonych metoda BIA zaniżała ilość tkanki tłuszczowej (w ujęciu % i kilogramów), z kolei zawyżała ilość beztłuszczowej masy ciała. Wraz ze wzrostem BMI rozrzut pomiędzy DEXA i BIA stawał się coraz bardziej widoczny. W kolejnym z badań metoda BIA zawyżyła ilość suchej masy ciała aż o 13.2% (panie miały 38,72 ± 4,2 kg realnie, w pomiarze BIA 43,85 ± 3,2 kg). Co gorsze: W rzeczywistości średnio panie nosiły 18,5 kg tłuszczu, metoda BIA wykazała tylko 15,82 ± 4,5 kg.
Poza tym naukowcy nie dodali, iż kluczowa jest nie ilość tkanki tłuszczowej, ale jej rodzaj. Najważniejsze, by ilość tłuszczu w tułowiu była jak najniższa, tkanka podskórna ulokowana na udach czy pośladkach nie ma aż tak negatywnego wpływu metabolicznego.
Wniosek
Osoby trenujące powinny dążyć do uzyskania jak najniższych wartości tkanki tłuszczowej w ustroju (pożądane jest 9-10% zatłuszczenie sylwetki).
Referencje: 1. Gippini A1, Mato A, Pazos R, Suarez B, Vila B, Gayoso P, Lage M, Casanueva FF. “Effect of long-term strength training on glucose metabolism. Implications for individual impact of high lean mass and high fat mass on relationship between BMI and insulin sensitivity” https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/12109623
2. http://www.embio.agh.edu.pl/library/Joanna_Rewera_PhD.pdf 3. “Comparison of fat mass measurements in young, healthy, normal-weight women by bioelectric impedance analysis and dual-energy X-ray absorptiometry” Agnieszka Major-Gołuch1, Tomasz Miazgowski1, Barbara Krzyżanowska-Świniarska, Krzysztof Safranow, Anna Hajduk http://czasopisma.viamedica.pl/eoizpm/article/viewFile/25971/20781 4. Boneva-Asiova Z1, Boyanov MA. “Body composition analysis by leg-to-leg bioelectrical impedance and dual-energy X-ray absorptiometry in non-obese and obese individuals.” https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/18435776