N-acetylocysteinę (NAC) stosuje się przede wszystkim ze względu na jej właściwości obniżające lepkość śluzu oskrzelowego. Bywa stosowana jako odtrutka w zatruciu paracetamolem (paracetamol występuje jako składnik w środkach o nazwach: apap, metafen, panadol, antygrypin, febrisan, theraflu, grypostop, excedrin itd.)
Jak NAC może wpływać na stan wątroby?
N-acetylocysteina (NAC) jest prekursorem GSH, jej użycie zwiększa stężenie glutationu. Ponadto należy do związków tiolowych, a one chronią komórki przed stresem oksydacyjnym i ksenobiotykami.
Do najważniejszych niebiałkowych tioli w żywych organizmach należą:
- tripeptyd,
- glutation,
- aminokwasy: cysteina i homocysteina
Naukowcy sprawdzali jak NAC wpływa na uszkodzenia wątroby
Metotreksat (MTX), antagonista kwasu foliowego, jest szeroko stosowany jako cytotoksyczny środek chemioterapeutyczny w przypadku nowotworów złośliwych, a także w leczeniu różnych chorób zapalnych.
Szczurom podawano metotreksat (20 mg na kg masy ciała), a następnie sól fizjologiczną (placebo) lub NAC (150 mg na kg masy ciała). Metotreksat spowodował zmniejszenie stężenia GSH (glutationu zredukowanego) oraz spadek aktywności enzymów antyoksydacyjnych takich jak dysmutaza ponadnadtlenkowa czy katalaza. Powodował również wzrost aktywności mieloperoksydazy oraz MDA w wątrobie.
Wynik
Podawanie N-acetylocysteiny spowodowało znaczące odwrócenie toksycznych zmian wywołanych przez Metotreksat.
Referencje:
LIDIA WŁODEK, MAŁGORZATA ICIEK
„S-tiolacja białek jako mechanizm anty oksydacyjny i regulacyjny” http://www.pb.ptbioch.edu.pl/pdf/2_2003/77_84_2_2003.pdf
Ali Cetinkaya, Ertan Bulbuloglu, Ergul Belge Kurutas, Bulent Kantarceken „N-acetylcysteine ameliorates methotrexate-induced oxidative liver damage in rats” https://www.medscimonit.com/abstract/index/idArt/452849/act/2
