Co to jest aromatyzacja? To przekształcenie androgenów (np. testosteronu, androstendionu) w estrogeny (np. estradiol i estron), wskutek oddziaływania enzymu aromatazy (kompleksu enzymatycznego). Oznacza się go jako CYP19, skrót CYP oznacza cytochrom P450.
Androstendion => CYP 19 => estron
Testosteron => CYP19 => estradiol (E2)
Co się dzieje, gdy estrogenów jest za dużo?
Mogą pojawić się: ginekomastia, zaburzenia zakrzepowo-zatorowe, nasilona retencja wody i sodu, obciążenie serca i nerek, nadciśnienie, pogorszenie jakości sylwetki, problemy z libido.
Co się dzieje, gdy estrogenów jest za mało?
Inhibitory aromatazy mają tę niemiłą cechę, iż są w stanie zbyt mocno zredukować stężenie estrogenów. Te substancje nie były projektowane dla kulturystów.
Kobiety z zespołem policystycznych jajników (PCOS), u których zdiagnozowano hiperandrogenizm i dysfunkcję owulacji, są narażone na zwiększone ryzyko wystąpienia zaburzeń metabolicznych, w tym cukrzycy typu 2 i chorób układu krążenia. Naukowcy opracowali model wykorzystujący inhibitor aromatazy (odwracalny, III generacji, letrozol) do podwyższania stężenie testosteronu u myszy. Podobny proces występuje w PCOS. Model ten ma cechy charakterystyczne dla PCOS, w tym hiperandrogenizm, brak owulacji i policystyczne jajniki, charakteryzuje się zwiększoną otyłością trzewną (tłuszcz w głębokich warstwach tułowia) i nietolerancją glukozy. Letrozol występuje jako femara, fu rui, letrozole tecnimede i pod wieloma innymi nazwami np. w Polsce letrozole bluefish.
Wyniki:
- u myszy leczone letrozolem pojawiła się hiperinsulinemia po 1 tygodniu leczenia, jednak bez oznak insulinooporności.
- dopiero po 2 tygodniach leczenia letrozolem myszy stały się znacznie cięższe niż grupa myszy otrzymująca placebo, co wskazuje, że zwiększenie masy ciała nie jest konieczne do wystąpienia hiperinsulinemii (bo wystąpiła ona znacznie wcześniej, przed przyrostem masy ciała).
- po 5 tygodniach podawania Femary myszy wykazywały osłabione wydzielanie insuliny stymulowane glukozą, insulinooporność i upośledzoną wywołaną insuliną fosforylację AKT w mięśniach szkieletowych.
Ponadto myszy leczone letrozolem wykazywały dyslipidemię po 5 tygodniach leczenia, ale nie stwierdzono objawów choroby wątroby.
Wnioski
Przewlekłe podawanie inhibitora aromatazy powoduje rozmaite problemy i deregulację metaboliczną, stan przypominający cukrzycę. Nadmierne stłumienie estrogenów i podwyższenie stężenia testosteronu może wywoływać skutki podobne jak PCOS. U mężczyzn nadmierne zbicie estrogenów „zabija” libido (pożądanie i możliwość odbycia stosunku w dużej mierze reguluje estradiol), znacząco zwiększa ryzyko kontuzji, ułatwia nabieranie tkanki tłuszczowej (co jest paradoksem), negatywnie wpływa na lipidogram, kości, więzadła i układ krążenia. Stosowanie IA trzeba przemyśleć, bo leczenie może być w tym przypadku gorsze od choroby. Nadmierne i długotrwałe zbijanie stężenia estrogenów może także powodować cukrzycę, a z samej swojej natury zarówno SAA, jak i hormon wzrostu sprzyjają pojawieniu się cukrzycy typu II. Jest to jedna z najbardziej zdradliwych i podstępnych chorób XXI wieku, choruje na nią kilkaset milinów ludzi.
Referencje, badania, literatura:
Danalea V Skarra i in. Hyperandrogenemia Induced by Letrozole Treatment of Pubertal Female Mice Results in Hyperinsulinemia Prior to Weight Gain and Insulin Resistance https://academic.oup.com/endo/article/158/9/2988/3964574?login=true
