Przetrenowanie nie jest mitem, a wyjście z tego stanu jest długim procesem, który może być rozciągnięty na wiele miesięcy.
Jakie są objawy przetrenowania?
Objawy ze strony układu przywspółczulnego są typowe dla dyscyplin aerobowych i mogą obejmować:
- zmęczenie
- depresję
- bradykardię (zwolnienie pracy serca)
- spadek motywacji
Objawy ze strony układu współczulnego są typowe dla dyscyplin beztlenowych (np. siłowych) i mogą obejmować:
- bezsenność
- drażliwość
- podniecenie
- częstoskurcz (tachkardię)
- nadciśnienie
- niepokój
Inne objawy to:
- brak apetytu
- spadek masy ciała
- brak koncentracji
- ciężkie, obolałe, sztywne mięśnie
- lęk, niepokój
- wstawanie z uczuciem zmęczenia
Jak często występuje przetrenowanie?
Wydaje się, że prawdziwy syndrom przetrenowania występuje niezwykle rzadko, ale brakuje dokładnych danych dotyczących rozpowszechnienia i zachorowalności. Jedno z badań wykazało, że wśród najlepszych biegaczy płci męskiej i żeńskiej częstość występowania zespołu przemęczenia niefunkcjonalnego (NFO) w ciągu życia wynosi ~60%, w porównaniu z 33% wśród biegaczy o innym stopniu wytrenowania. Zespół przemęczenia niefunkcjonalnego wywołuje intensywny trening prowadzący do nadmiernego spadku osiągów, z towarzyszącymi nasilonymi objawami psychologicznymi i/lub neuroendokrynologicznymi. W odróżnieniu od przetrenowania trwa krócej (tygodnie) i jest mniej dotkliwy.
Wieloośrodkowe, międzynarodowe badanie wykazało, że 35% dorastających pływaków przynajmniej raz było „przetrenowanych”. Nadmierne zmęczenie odnotowano u od 5% do 30% pływaków w ciągu sezonu oraz u 15% elitarnych sportowców brytyjskich. W najnowszym badaniu wśród elitarnych nastoletnich sportowców ~30% zgłosiło NFO co najmniej raz w swojej karierze – średnio 2 etapy, każdy trwające 4 tygodnie. Ryzyko było znacznie zwiększone w sportach indywidualnych, sportach o niskich wymaganiach fizycznych (takich jak golf), u kobiet i elitarnych sportowców.
Referencje, badania, literatura:
Jeffrey B. Kreher i in. Overtraining Syndrome. A Practical Guide https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3435910/
