Podzial produktow spożywczych na grupy
Jedynie pożywienie urozmaicone pod względem produktow może dostarczyc organizmowi koniecznych składników odżywczych. By skomponowac je odpowiednio, trzeba poznac wartości odzywcze rozncyh rodzajow żywności.
Charakterystyke zywieniowa produktow spożywczych ulatwia ich podzial na grupy. Najbardziej ogolnym jest podzial na produkty pochodzenia zwierzęcego i roślinnego. Zazwyczaj stosuje się podzialy bardziej szczegółowe.
W jednej grupie znajduja się produkty spożywcze o zbliżonym skladzie jakościowym (zawieraja podobne składniki odzywcze), ale o roznym skladzie ilościowym.
Najczęściej stosowany jest podzial na 12 nastepujacych grup:
I Produkty zbozowe.
II Mleko i produkty mleczne.
III Jaja.
IV Mieso, ryby i ich przetwory.
V Maslo i smietana
VI Inne tluszcze.
VII Ziemniaki.
VIII Warzywa i owoce zawierające duzo witamin C.
IX Warzywa i owoce zawierające duzo karotenoidow.
X Inne warzywa i owoce.
XI Suche nasiona roślin straczkowych.
XII Cukier i słodycz.
I
Produkty zbozowe
*Naleza do niej: Maka, kasze, makarony, pieczywo, chleb, bulki, platki, ryz, kluski.
*Produkty te sa bogate w cukrowce złożone glownie: skrobia i blonnik dlatego pelnia role energetyczna
*Bialka jest od 5-10% ale jest to bialko niepełnowartościowe.
*Produkty te stanowia wazne źródłem składników mineralnych. Dostarczaja zelaza , magnezu , wapnia , potasu , fosforu ,a także cynku i miedzi . Jednak sa one malo przyswajalne a to za sprawa obecności błonnika i kwasu fitynowego.
*Przetwory zbozowe sa bogate w witaminy z grupy B (głownie B , B i PP)
*Przetwory z mak ciemnych (razowych) sa bogatsze w witaminy , składniki mineralne i blonnik
II
Mleko i produkty mleczne.
*Naleza do niej: Mleko, sery(twarogowe, podpuszczkowe), napoje mleczne fermentowane – kefiry, jogurty, serwatka, maslanka.
*Produkty te maja wysoka wartość odzywcza gdyz zawieraja wysoko wartiosciowe i lekkostrawne bialka .
*Tluszcz w mleku wystepuje w postaci emulsji dlatego jest lekko strawne.
*Cukier w mleku to laktoza .
*Bogate źródło wapnia i fosforu .
*Sa bogate w witaminy. Stanowia podstawowe źródło witamin [/b, zawieraja również inne witaminy takie jak B , B oraz PP .
*W serach podpuszczkowych oraz w napojach fermentowanych wystepuje również witamina B wytwarzana przez bakterie stosowane do fermentacji.
III
Jaja
*Jaja naleza do produktow spożywczych najbardziej wszechstronnych pod względem zawartości składników odżywczych.
*Nie sa produktami wysokokalorycznymi, dostarczaja srednio 130kcal/100g ~ 2 jajka
*Bialko jaj ma bardzo wysoka wartość biologiczna. Jest bardzo dobrze przyswajalnym bialkiem.
*Tluszcz znajdujący się w zoltku jaja zawira bardzo duzo lecytyny, nasyconych kwasow tluszczowych oraz cholesterolu.
*Jaja, glownie zołtko sa dobrym źródłem zelaza , fosforu , wapnia oraz siarki
*O wysokiej wartości odżywczej jaj decyduje również obcenosc znacznych ilości witamin rozpuszczalnych w tluszczach ( A i D ) i witamin z grupy B , glownie B .
IV
Mieso, ryby i ich przetwory
*Naleza do niej:
-Mieso zwierzat rzeznych (trzoda chlewna)
-Dobr (kurczęta, indyki, kaczki, gesie)
-Ryby
-Dziczyzna
*Sa dobrym źródłem bialka pelnowartiosciowego (wyjatek bialko z chrzastek i blonny np. zelatyna)
*Wazne źródło witamin z grupy B zwłaszcza witaminy B i PP .
*Sa bogatym źródłem zelaza o bardzo wysokiej przyswajalności, cynku i miedzi
*tluszcze:
-Zwierzat rzeznych zawieraja duzo cholesterolu.
-Ryb sa cenne ponieważ zawieraja NNKT
V
Maslo i smietana
*Maslo i smietana zostaly wydzielone z grupy tłuszczów ze wzgeldu na odmienna role w żywieniu. Tluszcz w masle jest lekkostrawny i latwo przyswajalny .
*Źródło witamin: karoten i D .
*Zawiera duze ilości cholesterolu.
*Maslo jest niezbędne w żywieniu dzieci, młodzieży i kobiet w ciazy ze wzgledu na witamine A .
*Smietany słodkie: 12%, 18%, 30%.
*Smietany kwasne: 12%, 18%.
VI
Inne tluszcze
*Naleza do nich wszystkie tluszcze poza maslem. Czyli margaryna, oleje, tran, smalec, sadło.
*Zrodlo energii
*Tluszcze zwierzęce zawieraja duzo kwasow Tl. Nasyconych i cholesterol.
*Tluszcze roślinne natomiast zawieraja NNKT, nie maja cholesterolu.
*Oleje zawieraja witamine E a margaryny A oraz D dodawana podczas produkcji.
VII
Ziemniaki
*Zostaly one wyodrębnione jako osobna grupa ze wzgledu na powszechność i taniość.
*Głównym ich składnikiem jest skrobia
*Bialka ziemniakow chociasz niepełnowartościowe jest dobrej jakości.
*Głowne składniki mineralne to potas i magnez .
*Ziemniaki sa bardzo waznym źródłem witaminy C , witaminy z grupy B oraz K
*Maja mala wartość energetyczna.
VIII
Warzywa i owoce zawierające duze ilości witaminy C
*Warzywa kapustne:
-Kapusta biala
-Kapusta czerwona
-Kapusta wloska
-Brukselka
-Kalafior
-Kalarepa
*Natka pietruszki
*Papryka, pomidory.
*Owoce:
-Porzeczki czarne
-Porzeczki czerwone
-Truskawki, poziomki
-Maliny
-Jagody
-Cytrusowe-Pomarancza, Grejpfrut, Cytryna.
IX
Warzywa i owoce bogate w karotenoidy
*Warzywa:
-Marchew
-Dynia
-Boćwina
-Brokuly
-Kabaczek
-Cukinia
-Salata
-Szczaw
-Szpinak
*Owoce:
-Arbuz
-Brzoskwinie
-Czeresnie
-Mandarynki
-Mango
-Morela
-Melon
X
Inne warzywa i owoce
*Warzywa:
-Cebula
-Buraki
-Korzen pietruszki
-Ogorki
-Por
-Seler
-Rabarbar
*Owoce:
-Gruszki
-Jablka
-Sliwki
-Winogrona
XI
Suche nasiona roślin straczkowych
*Czyli nasiona fasoli, grochu, soli soczewicy.
*Ich bialko ma najwyzsza wartość odzywcza wśród bialek roślinnych.
*Składniki mineralne: fosfor , magnez , potas , zelazo , i cynk .
*Wystepuje duza ilość witamin z grupy B .
XII
Cukier i wyroby cukiernicze
*Naleza do nich: Cukier, cukierki, czekolada, miod.
*Maja bardzo wysokie wartości energetyczne 300-500kcal/100g.
*Stosowane sa ze względu na walory smakowe a nie na wartości odzywcze.
*Czekolada wzbogaca posilki w magnez i witaminy z grupy B
Dodatkowe materiały, zdjęcia i komentarze forumowiczów do artykułu znajdziesz na forum klikając TUTAJ
Autor: Makaveli17 (sfd)
a do jakiej kategori zaliczylibyście soję ?
Uważam, że zapomniano o soi/produktach sojowych np. marki Polsoja,ktore warto spożywac ze względu właśnie na dużą zawartość białka (w stosunku do tłuszczu, w dodatku tylko roślinnego), wapń, zelazo,inne witaminy i mikroelementy