PSA jest glikoproteiną występującą w wysokim stężeniu w komórkach gruczołu krokowego. PSA może znacząco rosnąć np. po wystąpieniu raka gruczołu krokowego, wtedy stężenie PSA jest większe niż 4 ng/ml u 80% mężczyzn.
Uwaga: w początkowym stadium raka stężenie PSA nie musi rosnąć. I odwrotnie – podwyższone stężenie (umiarkowane) wcale nie musi mieć związku z rakiem gruczołu krokowego, tylko np. z BPH (łagodnym przerostem prostaty).
Czy podawanie testosteronu ma wpływ na stężenie PSA?
Po wstępnej identyfikacji 511 artykułów uwzględniono 15 badań z udziałem łącznie 739 pacjentów, którzy otrzymali zamiennik testosteronu, i 385 osób z grup kontrolnych. Czas trwania leczenia testosteronem wynosił od 3 do 12 miesięcy.
Wyniki:
- pacjenci leczeni testosteronem mieli zwykle wyższy poziom PSA po kuracji, a zatem wykazywali większy wzrost, niż ci, w grupach kontrolnych,
- różnica w średnich stężeń PSA była istotnie wyższa u pacjentów, którzy otrzymywali testosteron domięśniowo (IM), niż w grupie kontrolnej (różnica w średnich poziomów PSA = 0,271).
Terapia zastępcza testosteronem nie powinna mieć wpływu na stężenie PSA, chyba że podaje się testosteron domięśniowo (mieszanki na oleju), a nie np. w żelu. Okazało się, iż TRT (Testosterone Replacement Therapy) nie zwiększało ryzyka raka prostaty.
Referencje:
De-Ying Kang „The Effect of Testosterone Replacement Therapy on Prostate-Specific Antigen (PSA) Levels in Men Being Treated for Hypogonadism. A Systematic Review and Meta-Analysis” https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4602637/