Niedobory żelaza są bardziej rozpowszechnione niż się powszechnie sądzi. Ocenia się, iż na niedokrwistość cierpi 1.62 mld ludzi, z tego 50% jest spowodowana niedoborem żelaza. Uznaje się, iż prawidłowe stężenie ferrytyny we krwi wynosi 20–500 μg/l (u kobiet 10–200 μg/l). Przykładowo rozpowszechnienie anemii w Portugalii wynosi 19.9%, z tego 84% przypadków było wcześniej niezdiagnozowanych.
Fizjologicznie żelazo znajduje się głównie w: hemoglobinie (1800–2800 mg), hepatocytach i makrofagach (800–1200 mg), szpiku kostnym (150 mg) i osoczu krwi (4 mg).
W USA: dziewięć procent dzieci w wieku od 1 roku do 2 lat, od 9% do 11% nastolatek i kobiet w wieku rozrodczym miało niedobór żelaza; niedokrwistość z niedoboru żelaza stwierdzono odpowiednio w 3% i 2% do 5%. Odpowiada to około 700 000 małych dzieci i 7,8 milionów kobiet z niedoborem żelaza w USA; z tego około 240 000 małych dzieci i 3,3 miliona kobiet ma niedokrwistość z niedoboru żelaza. Niedobór żelaza wystąpił u nie więcej niż 7% starszych dzieci lub osób starszych niż 50 lat i nie więcej niż u 1% nastoletnich chłopców i młodych mężczyzn. Wśród kobiet w wieku rozrodczym niedobór żelaza był bardziej prawdopodobny u mniejszości, o niskich dochodach i przy posiadaniu wielu dzieci.
W Portugalii najczęściej anemia występowała:
- u młodych kobiet: 20.8%,
- u młodych dorosłych (18-34 lata); 22.8-30.5%
- u starszych dorosłych: 21%,
- u kobiet w ciąży: 54.2%
W Portugalii niedobór żelaza występował:
- u 84.3% – jeśli za kryterium uznamy stężenie ferrytyny poniżej 100 ng/mL (100 μg/l),
- u 53.3% – jeśli za kryterium uznamy stężenie ferrytyny poniżej 50 ng/mL (50 μg/l) ,
- u 31.9% – jeśli za kryterium uznamy stężenie ferrytyny poniżej 30 ng/mL,
- u 16.7% – jeśli za kryterium uznamy stężenie ferrytyny poniżej 15 ng/mL,
Anemia z niedoboru żelaza w Portugalii występowała w 92.5% przypadków, jeśli za kryterium uznamy stężenie ferrytyny poniżej 100 ng/ml oraz u 75.4% (kryterium <50 ng/mL). Niedokrwistość można ustalić poprzez ustalenie stężenia hemoglobiny, niepokojący jest spadek poniżej 11,0 g/dl (zgodnie z kryteriami Światowej Organizacji Zdrowia). Dzienny metabolizm żelaza wynosi około 35 mg, z czego aż 32 mg jest zużywane na wytwarzanie nowych erytrocytów. Do zwiększenia stężenia hemoglobiny o 1 g/dL ustrój potrzebuje około 150 mg żelaza. Dzienna utrata żelaza z moczem, potem i kałem wynosi 1 mg. Zapotrzebowanie dietetyczne, wyrównujące utratę Fe u osób zdrowych, wynosi 15 mg dziennie. Kobieta, która miesiączkuje, wymaga dodatkowo około 3 mg żelaza dziennie i jest często narażona na jego niedobór. Bardzo często niedobory żelaza występują u kobiet w ciąży: „W organizmie zdrowej kobiety w ciąży ilość żelaza w formie zapasowej wynosi 0,3 g, natomiast zapotrzebowanie w całym okresie ciąży — 1 g”.
Podsumowanie: wydaje się, iż najpierw należy ustalić stężenie hemoglobiny, hematokrytu oraz ferrytyny – dopiero wtedy podjąć decyzję o suplementacji żelazem. Tym bardziej, iż niedobór żelaza nie jest jedyną przyczyną niedokrwistości. Mogą nią być zaburzenia gospodarki żelaza, niedobór erytropoetyny, choroba szpiku kostnego lub niedobór witaminy B12 oraz kwasu foliowego.
