W „ziołowych” środkach nieznanego producenta i/lub pochodzenia często identyfikuje się silne substancje farmakologiczne, które z suplementacją nie mają nic wspólnego. Czarnymi końmi rynku „dosypek” są bez wątpienia: sibutramina, sildenafil (znany pod marką Viagra) czy sterydy anaboliczno-androgenne (lub podobne do nich substancje tzw. designer drugs).
Problem nie dotyczy prawdziwych suplementów diety i odżywek pochodzących z renomowanych źródeł. Niestety, rynek nielegalnych środków jest rozległy i w tej loterii można zyskać niewiele, za to dużo stracić.
Nielegalny i toksyczny doping: Sarm’y, prohormony
Co zaskakujące, bez problemu kupisz na Allegro sarm’y i prohormony, które są niebezpiecznymi i toksycznymi związkami udającymi suplementy. To samo dotyczy dostępnych na aukcjach spalaczy.
Skala problemu
W latach 2007 – 2016 FDA oznaczyła 781 przypadków „wzbogacania” suplementów diety. Część sklasyfikowanych przypadków się pokrywała, więc ogólnie na liście zostało 776 przewinień. Większość sfałszowanych produktów sprzedawano w celu poprawy funkcji seksualnych (353 [45,5%]), utraty wagi (317 [40,9%]) lub budowy mięśni (92 [11,9%]). Istniało również 14 produktów (1,8%), które były sprzedawane z innych wskazań takich jak bóle stawów lub mięśni.
Stwierdzono, że wszystkie sfałszowane suplementy zawierają niezatwierdzone składniki leków; w większości przypadków (757 z 776 [97,6%]) domieszki farmakologiczne nie zostały zadeklarowane na etykiecie.
Ogółem 287 z 353 zafałszowanych „suplementów” mających mieć wpływ na funkcje seksualne zawierało sildenafil, czyli tylko kilkanaście % tych środków było pozbawionych farmakologii. Spotykało się oryginalny sildenafil (47%) i/lub jego analogi strukturalne (w 38% przypadków).
Wykryto również inne środki mające poprawiać erekcję takie jak tadalafil. Problem skażenia tym związkiem dotyczył 20.4% środków „na potencję”. Tadalafil jest aktywnym składnikiem leku Cialis, który jest wytwarzany przez Eli Lilly i jest przepisywany na zaburzenia erekcji.
Wardenafil, aktywny składnik leku na receptę Levitra produkowanego przez Bayer Pharmaceuticals na zaburzenia erekcji, został wykryty w 5 produktach w ciągu 10 lat. Sildenafil, tadalafil i wardenafil są inhibitorami fosfodiesterazy-5 (PDE5) i wpływają na tę samą ścieżkę w leczeniu zaburzeń erekcji. Inne inhibitory PDE5, w tym analogi inhibitora PDE5, wykryto również w 27 z 353 zafałszowanych produktów mających mieć wpływ na funkcje seksualne (7,6%).
Co ciekawe, sildenafil lub jeden z jego analogów zidentyfikowano również w 12 z 317 suplementów odchudzających (3,8%). I analogicznie silny, wycofany w 2010 r. w większości krajów środek z grupy SNRI (sibutraminę) odnaleziono w dwóch produktach, które mają poprawiać potencję. Meridia blokuje wychwyt noradrenaliny oraz serotoniny, dodatkowo pośrednio aktywuje receptory beta-3 adrenergiczne.
Jest to niesamowita ironia losu, gdyż sibutraminę wiąże się raczej z zaburzeniami erekcji, a nie z jej poprawianiem. Sibutramina może znacznie zwiększyć ciśnienie krwi lub częstość tętna u niektórych pacjentów. Stwarza ryzyko dla osób, które cierpiały w przeszłości z powodu chorób serca lub udaru mózgu. Sześć suplementów diety sprzedawanych w celach odchudzających zawierało sibutraminę i sildenafil, który obniża ciśnienie krwi. Leki te mogą być zawarte w tym samym suplemencie diety w celu przeciwdziałania swoim wzajemnym skutkom ubocznym.
Podsumowanie
Nie opłaca się sięgać po podejrzane środki z Chin, Korei, Tajlandii, Egiptu czy innych egzotycznych krajów. Można dużo stracić, szczególnie jeśli dana osoba jest leczona z powodu nadciśnienia, dolegliwości zakrzepowo-zatorowych, spadku funkcji lewej komory serca czy chorób nerek. W sklepach zarejestrowanych w Polsce nie kupisz niebezpiecznych środków dopingujących, które udają suplementy. Problem dotyczy sklepów zarejestrowanych w innych krajach oraz popularnych serwisów aukcyjnych.
Referencje, badania, literatura:
Jenna Tucker i in. Unapproved Pharmaceutical Ingredients Included in Dietary Supplements Associated With US Food and Drug Administration Warnings JAMA Netw Open. 2018;1(6):e183337. doi:10.1001/jamanetworkopen.2018.3337
