Wzrost mięsni.

Źródło zdjęcia

Ten tekścik ma na celu przybliżenie tematyki wzrostu mięśni osobom zaczynającym swoją przygodę z żelastwem.
W głównej mierze jest on oparty na pracach naukowych z zakresu medycyny i fizjologii sportu a jedynie w małym stopniu na tzw. praktyce.

Mówiąc o wzroście mięśni możemy mieć na myśli dwa zjawiska – przyrost liczby włókien mięśniowych (hiperplazja) oraz powiększenie ich rozmiarów (hipertrofia). Póki co możemy jedynie polegać na hipertrofii gdyż hiperplazja nie posiada u ludzi istotnego znaczenia. Nie potwierdzono naukowo skuteczności żadnej metody treningowej, diety czy suplementu który powodowałby znaczny wzrost liczby włókien mięśniowych u ludzi, choć zjawisko to u innych ssaków jest dosyć powszechne. Jeśli chodzi o hipertrofię, czyli wzrost rozmiarów pojedyńczych włókien mięśniowych to ona właśnie jest odpowiedzialna za zwiększanie sie objętości mięśni a co za tym idzie również siły.

Gdy rozpoczynamy trening siłowy wzrost mięsni nie następuje natychmiast – organizm najpierw musi przejść przez okres adaptacji czyli przystosowania do nowych obciążeń i to nie tylko w odniesieniu do mięśni ale także w stosunku do centralnego układu nerwowego. Zmiany w funkcjonowaniu układu nerwowego polegają głównie na zwiekszeniu częstości sygnałów wysyłanych od mózgu do mięśni w trakcie wysiłku i poprawę we wzajemnej synchronizacji pracy poszczególnych mięśni oraz ich grup. Potocznie odbieramy to jako proces „uczenia się wykonywania ćwiczeń”, jednak tak naprawdę w pierwszym miesiącu na siłowni zachodzą w nas duzo głębsze zmiany, głownie właśnie w sferze układu nerwowego a nie samych mięśni. Zjawisko to jest też przyczyna faktu że w pierwszym miesiącu ćwiczeń bardzo rzadko można zaobserwować jakiekolwiek przyrosty mięśni.Proces adaptacji układu nerwowego, w zależności od typu i intensywności treningu trwa zwykle od 4 do 8 tygodni. W okresie tym osoba zaczynająca ćwiczyc może głównie zaobserwować wzrost siły wyrażający się zdolnością do podnoszenia większych ciężarów, co świadczy zarówno o przystosowaniu układu nerwowego jak i o uczeniu sie poprawnej techniki wykonywania ćwiczeń.

Po wstępnym okresie adaptacji zaczynamy obserwować pierwsze oznaki wzrostu mięsni. Pojawiają sie one zwykle około 4-5 tygodnia ćwiczeń. Tak naprawdę do końca nie wiadomo co jest głównym czynnikiem pobudzającym mięśnie do wzrostu, zidentyfikowano jednak kilka kluczowych czynników bez których wzrost mięśni jest niemożliwy. Są to :

– obciążenie
– praca metaboliczna
– ruch ekscentryczny
– wystarczający czas regeneracji
– progresja
– dostępność białek budulcowych

Obciążenie używane w wykonywanych ćwiczeniach jest niezwykle istotnym czynnikiem decydującym o wzroście mięśni lub jego braku. Minimalne obciążenie które jest w stanie pobudzić mięśnie do wzrostu to około 60% maksymalnego ciężaru jaki możemy podnieść tylko raz w danym ćwiczeniu. Optymalnym zakresem obciążenia dla wzrostu mięśni jest zakres od 60 do 85% ciężaru maksymalnego, co zwykle odpowiada wykonaniu od 6 do 20 powtórzeń z danym ciężarem w danym ćwiczeniu wykonywanym do upadku mięśniowego (czyli do momentu gdy chwilowo nie jesteśmy już w stanie wykonać ani jednego więcej powtórzenia bez odpoczynku). Samo obciążenie jednak nie jest wystarczające do tego aby pobudzić mięśnie do wzrostu – muszą one wykonać określoną pracę metaboliczną. W wyniku poddawania mięśni obciążeniu w miarę upływu czasu nasilają się przemiany biochemiczne których najbardziej znanym efektem jest powstawanie kwasu mlekowego. Aby przemiany takie mogły zajść, minimalny czas wykonywania ćwiczenia (jednej serii) powinien wynosić 20 sekund, a optymalnie od 20 do maksimum 60 sekund. Co prawda nie ma to wielkiego znaczenia dla początkujących, ale być może warto wiedzieć że serie trwające od 5 do 20 sekund (1-5 powtórzeń przy założeniu że powtórzenie trwa 3-5 sekund) wpływają głownie na poprawę siły poprzez usprawnianie pracy centralnego układu nerwowego, serie 20-45 sekundowe (5-15 powtórzeń) stymulują głównie wzrost mięśni poprzez oddziaływanie na włókna mięśniowe typu IIa i IIb, natomiast serie 45-60 sekundowe budują głównie wytrzymałość wpływając na zwiększenie pojemności glikogenowej, liczby mitochondriów w komórkach mięśniowych i zwiększenie objętości sarkoplazmy).
Nie bez znaczenia też jest co się w czasie wykonywania serii dzieje, a ściślej jaki rodzaj ruchu (pracy) wykonują mięśnie. Gdy podnosimy jakis ciężar to mięśnie się kurczą, pokonując opór obciążenia i siłę grawitacji – ruch taki nazywamy koncentrycznym. Gdy ciężar opuszczamy w sposób kontrolowany (czyli taki że opada on wolniej niż gdyby spadał pod wpływem siły grawitacji) mięsnie wydłużają się a ruch taki nazywamy ekscentrycznym. Ruch ekscentryczny jest ruchem kluczowym dla wzrostu mięśni gdyż to właśnie w niego są zaangażowane włókna mięśniowe typu II czyli właśnie te na których wzroście nam głównie zależy gdyż one właśnie rosną najszybciej. Co więcej, podczas opuszczania ciężaru znacznie mniej włókien mięśniowych bierze udział w takiej pracy, a więc obciążenie przypadające na jedno włókno jest większe, co może być też przyczyną że mięśnie lepiej rosną „od opuszczania” niż „od podnoszenia”. Nie bez znaczenia jest też że w większości ćwiczeń jesteśmy zdolni opuszczać w kontrolowany sposób ciężary o 30-40% większe niż jesteśmy w stanie podnieść (absolutnie nie polecane początkującym) oraz że ruchy ekscentryczne w większym stopniu stymulują syntezę białek niż ruchy koncentryczne. No i na koniec jeszcze jedna bardzo ważna rzecz – to w trakcie opuszczania ciężaru powstaje najwięcej mikrouszkodzeń i kwasu mlekowego stymulujących mięśnie do wzrostu. Z informacji jakie mamy na temat ruchu ekscentrycznego płynie jeden wniosek – opuszczanie ciężaru powinno zawsze trwać nieco dłużej niż jego podnoszenie i odbywać się zawsze w sposób kontrolowany.
Jest takie słuszne powiedzenie że mięśnie rosną pomiędzy treningami – rzeczywiście, trening dostarcza jedynie bodźca do wzrostu który następuje w trankcie regeneracji. W zależności od stopnia uszkodzenia włókien mięśniowych oraz efektywności organizmu w usuwaniu kwasu mlekowego mięśnie wymagają od 4 do 7 dni przerwy pomiędzy treningami. Taki tez odstęp powinniśmy zachowywać ćwicząc poszczególne grupy mięśniowe pod kątem wzrostu masy.
Kluczowym elementem decydującym o pobudzaniu mięśni do wzrostu jest progresywne zwiększanie obciążeń z treningu na trening. Niezależnie od stosowanego planu treningowego nie przyniesie on długoterminowych efektów jeśli nie będziemy zwiększać podnoszonych ciężarów. Co ciekawe, im wolniej dodajemy ciężar tym dłużej unikamy zastoju, tak więc szczególnie początkującym zaleca się zwiększanie obciążenia o 0,5-2 kg. Nalezy pamiętać o tym że obciążenie zwiększamy dopiero wtedy gdy z zapasem siły jesteśmy w stanie wykonać założoną liczbe powtórzeń utrzymując nienaganną technikę wykonania ćwiczenia. W takiej sytuacji nieznacznie zwiększamy obciążenie na następnym treningu. Jeżeli zwiększamy obciążenie znacznie, należy odpowiednio obnizyć liczbe wykonywanych powtórzeń.
Poza zagadnieniamy wynikającymi z treningu należy pamiętać o tym że wzrost mięśni następuje wyłącznie przy dostępności (nadmiarze) kalorii i białek. Słuzy temu odpowiednio dobrana dieta której układanie omówiono juz wielokrotnie w innych arykułach.

autor; Tyka

Dodatkowe materiały, zdjęcia i komentarze forumowiczów do artykułu znajdziesz na forum klikając TUTAJ