Skóra jest delikatną “materią” pokrywającą nasz organizm. Nie powinno więc zbytnio dziwić, że w wypadku lokalnej utratyjej integralności- osłabienia strukturalnego warstwy podstawowej-używamy słowa rozstępy, co kojarzy się z pończochą w której “poleciały oczka”.
Nazwa naukowa-striae distensae-została wprowadzona przez Roderera w 1773r., który jako pierwszy opisał zjawisko rozstępów. Dopiero jednak w 1867r. Koestner wyjaśnił je z punktu widzenia histologicznego, uwidaczniając atrofię substancji podstawowej i komponenty włóknistej, czemu nadał nazwę striae atrphicae.
Wygląd i występowanie
Rozstępy prezentują się jako linijne, równoległe pasemka rozdzielone zdrową skórą. Ich pojawienie się jest z reguły asymptomatyczne, ale może być połączone z delikatnym odczuciem świądu, rzadziej pieczenia, bólu.
Kolor tych pasemek zależy od fazy ewolucyjnej. Na początku, kiedy przeważa komponenta zapalna, pseudohipertroficzna, rozstępy mają kolor czerwony, czerwonowinny lub czerwononiebieski. w fazie bliznowacenia są cieńsze, bardziej wyrównane, zapadnięte w stosunku do otaczającej skóry i stają się białawe,czasami o odcieniu perłowym. Rozstępy są z reguły obustronne, tzn. pojawiają się po obu stronach ciała, w każdej jego okolicy z wyjątkiem m.in. twarzy, rąk i stóp. Na brzuchu mogą mieć wygląd promienisty lub wachlarzykowaty,
na biodrach poprzeczny, na piersiach promienisty od brodawki piersiowej, zaś w okolicy lędźwiowo-krzyżowej są horyzontalne. U kobiet to schorzenie występuje dwa razy częściej niż u mężczyzn, może pojawić się w każdym wieku, choć najczęściej w okresie dojrzewania i ciąży.
W pierwszym wypadku dotyczy 35% młodych osób. Najczęstsze miejsca występowania rozstępów to w przypadku dziewcząt biodra, uda i piersi, u chłopców natomiast okolica krzyżowo-lędźwiowa.
Patogeneza
Literatura medyczna w odniesieniu do budowy histologicznej rozstępów jest wprawdzie niejednoznaczna, lecz można wyróżnić najbardziej charakterystyczne ich cechy. Są to naskórek ścieńczony, który utracił swój rysunek brodawkowy, oraz skóra właściwa-również cieńsza,ze zmianami przede wszystkim w komponencie włóknikowej. Włókna kolagenowe połączone są w grupy ułożone równolegle do powierzchni skóry, zaś włókna elastyczne na poziomie podbrodawkowym uległy zanikowi, a w innych rejonach są nieliczne i bardzo delikatne. Komponenta komórkowa i naczyniowa jest nieliczna, a przydatki włosowo-łojotokowe praktycznie nieobecne. Rozstępy, będąc patologią rozpowszechnioną, nadal są nie do końca znane pod względem jej patogenezy. Większość badaczy akceptuje dwie teorie ich powstania:endokrynologiczną i mechaniczną. Według pierwszej, powstawanie rozstępów wiąże się z nadmiernym wydzielaniem glikokortykoidów. Według drugiej- z gwałtownym wydłużaniem i skracaniem (traumatyzmy, silne i powtarzające się skurcze mięśniowe, takie jak w sporcie), które powodują wyciąganie komponenty naczyniowej i włóknowej skóry, doprowadzając do lokalnego niedokrwienia i przerywania włókien kolagenowych. W rzeczywistości oba mechanizmy odgrywają zasadniczą rolę w powstawaniu rozstępów, a sprzyja im indywidualna predyspozycja genetyczna.
Rozstępy raz powstałe, pozostają na czas nieokreślony. Niekiedy mogą one ulegać częściowej represji, prawdopodobnie jako wynik genetycznie zdeterminowanej zdolności organizmu do odpowiedzi na urazy mechaniczne.
Wczesna prewencja
Aktualnie nie istnieje terapia lekarska, będąca w stanie spowodować ich zanik. Z tego względu tak istotna jest prewencja i to wczesna, bowiem rozstępy powstawać w bardzo młodym wieku.
Ważna jest zatem kontrola ciężaru ciała, przy czym chodzi nie tylko o otyłość jako taką, lecz także ograniczenie nadmiernych zwyżek ciężaru ciała w ciąży oraz unikanie zbyt gwałtownych i szybkich terapii dietetycznych.
Dla utrzymania jak najlepszego stanu skóry zasadnicze jest prawidłowe odżywianie. Trzeba pamiętać o dostarczeniu protein, lipidów, węglowodanów i witamin (A, E, PP, B5) w ilości zależnej od stanu fizjologicznego(ciąża, okres dojrzewania).
Ćwiczenia fizyczne muszą być progresywne; należy unikać długotrwałych i silnych skurczów mięśniowych. Połączenie umiarkowanej aktywności sportowej z masażem poprawia mikrokrążenie naczyniowo-limfatyczne i może być pożyteczne dla tonifikowania tkanek i przeciwdziałania powstawaniu tych defektów estetycznych, zwłaszcza w ciąży.
Prewencja typowo kosmetologiczna polega na lokalnym stosowaniu kremów, żeli, olejków i preparatów na bazie roślinnej, elastyny, kolagenu, biostymoliny, witamin, preparatów łożyskowych, acetazolamidów, alfahydroksykwasów itd. W preparatach lokalnych obecne są także prekursory
kolagenu, takie jak linoleat proliny, kompleks hydroksyproliny i inne.
Stosowane terapie
Jedyna terapia definitywna to operacja polegająca na wycięciu dotkniętego rozstępami kawałka skóry, co wiąże się oczywiście z pozostawieniem blizny.
-Inne metody to stosowanie lasera. Początkowo był to laser hel-neon, ze zmienną ogniskową.Jego działanie polega na stymulowaniu fibroblastów do syntezowania kolagenu.Z kolei laser argonowy używany był do rozjaśniania rozstępów czerwonych.
–Chemabrazja– za pomocą kwasu (salicylowego, trójchlorooctowego) lekarz wywołuje stan zapalny skóry, po którym następuje płatowe złuszczanie naskórka. Po zabiegu pacjent odczuwa ściągnięcie skóry, potem pojawiają się opuchlizna i ból. Po zabiegu należy przez minimum tydzień pozostać w domu. Najlepsze efekty daje złuszczanie jesienią, bo przez kilka miesięcy po zabiegu trzeba unikać słońca, by nie dopuścić do przebarwień.
–Mikrodermabrazja– stosowana jest przy leczeniu rozstępów, głębokich blizn trądzikowych i oparzeniowych, szram, silnych plam pigmentacyjnych. Regeneruje i uelastycznia skórę, pobudza krążenie, pobudza produkcję kolagenu i elastyny. Zabieg jest bezpieczny i bezbolesny, polega na ścieraniu warstw naskórka specjalnym aparatem, który wyrzucając strumień kryształków, wysysa starty naskórek. Zabieg nie wymaga rekonwalescencji.
–Dermabrazja– stosowana jest też do spłycania blizn, korekcji zmarszczek. Podczas zabiegu wykorzystuje się urządzenie podobne do wiertła dentystycznego. Wirująca głowica aparatu pokryta jest drobnymi, ostrymi elementami ścierającymi powierzchnię skóry. Zabiegi wykonywane są w specjalistycznych ośrodkach przez chirurgów plastyków w znieczuleniu ogólnym lub miejscowym, w zależności od rozległości i głębokości planowanego zabiegu, wieku i stanu pacjenta.
-Dosyć efektywny, zwłaszcza na rozstępy czerwone jest kwas retinowy- w praktyce działający od stymulacji produkcji czynników wzrostu po stymulację angiogenezy i aktywności fibroblastycznej.
Inną, ostatnio badaną substancją jest kwas glikolowy, który w niskich koncentracjach zmniejsza kohezję korneocytów, zmniejszając grubość warstwy rogowej. W dużych stężeniach natomiast powoduje oderwanie się keratynocytów i epidermolizę, stymuluje produkcję nowych komórek naskórka i syntezę włókien kolagenowych w warstwie powierzchniowej skóry właściwej. Dlatego w powtarzanych terapiach powoduje zgrubienie skóry właściwej i naskórka.
Wstrzykiwanie do uszkodzonych tkanek wyciągów łożyskowych to próba indukowania odpowiedzi fibroblastycznej z regeneracją kolagenu. Protokół ten przewiduje również równoległe aplikowanie na skórę 70% kwasu glikolowego. Próba ta, jak i wstrzykiwanie do rozstępów glukozaminosulfatów wymagają jeszcze dokładniejszych badań, lecz ich wstępne rezultaty są często zachęcające.
Kilka lat temu doktor Deprez z Hiszpanii, jeden z twórców efektywnego peelingu easy peel, zaczął stosować ten preparat w odpowiednim zmodyfikowanym protokóle w terapii rozstępów. Metoda polega na mechanicznym usuwaniu warstwy rogowej naskórka i jego sukcesywnym znieczuleniu. Tak przygotowaną powierzchnię traktuje się następnie preparatem easy peel. Gdy jego działanie jest na odpowiednim etapie, aplikuje się specjalny krem, który jest w zestawie easy peel i całość przykrywa opatrunkiem okluzyjnym. Po odpowiednim czasie-najczęściej po 6, niekiedy 12 i 24 godzinach – zdejmuje się opatrunek i można stosować preparaty w proszku o charakterze dezynfekującym i chroniącym przed infekcją. Po kilku dniach skóra zaczyna się goić, a po ok. 10-14 dniach jest najczęściej całkowicie zagojona.
Można także używać preparatów wybielających, aby aby zapobiegać powstawaniu przebarwień. Potrzeba jest najczęściej kilku takich zabiegów. Wyniki są zwykle bardzo dobre i polegają na znacznym zmniejszeniu wielkości i głębokości rozstępów. Wśród innych dotychczas stosowanych terapii, zwłaszcza w odniesieniu do rozstępów białych, jest to niewątpliwie jedna z najbardziej dostępnych i skutecznych metod.
Na mniejsze rozstępy:
Peelingi ziołowe- w zależności od składników i potrzeb skóry działają powierzchniowo lub głęboko. Po wtarciu mieszanki w skórę następuje przekrwienie, odczyn zapalny i złuszczanie naskórka. Peelingi ziołowe spłycają nie tylko rozstępy, ale także drobne zmarszczki, blizny potrądzikowe, rozjaśniają przebarwienia.
Neoderma Biopeeling – składa się z wodorostów i ziół, które poprawiają krążenie krwi, rewitalizują skórę, działają przeciwzapalnie. Najczęściej stosuje się trzy zabiegi w ciągu dziesięciu dni, a potem zapobiegawczo raz w miesiącu. Zabieg jest bezbolesny.
Green Peel – to mieszanka mineralno-ziołowa, którą najlepiej złuszczać skórę wiosną lub jesienią. Po zabiegu trzeba przebywać w domu, bo po około trzech dniach następuje płatowe złuszczanie warstw naskórka. Zabieg powtarza się dwu-, trzykrotnie co dwa-trzy tygodnie.
Zapraszam do dyskusji na forum klikając TUTAJ
Autor: malutka_k (sfd)
Źródło: przerobiony art pakmaka oraz SHIPERSA
