Według mitycznych opinii wszelkie odżywki białkowe stanowią ogromne zagrożenie dla nerek i wątroby. Mógłbym się zgodzić z tymi twierdzeniami, gdyby znalazły odzwierciedlenie w literaturze. Tymczasem istnieje wiele badań, które łączą podawanie np. białka serwatkowego z ochroną wątroby.
Analizy naukowe
W jednym z nich białko serwatkowe hamowało włóknienie wątroby, obniżało stężenie markerów wątrobowych itd.Bywa też, iż naukowcy sądzą, że białko serwatkowe chroni wątrobę, a w rzeczywistości wykazują, że ma wpływ na mięśnie. I tu mamy do czynienia z takim właśnie przypadkiem. W jednym z eksperymentów trzydziestu nietrenujących młodych mężczyzn otrzymywało 0.4 g protein na kg masy ciała lub placebo przez 3 kolejne dni. Najpierw wykonywali test wysiłkowy na schodach, obejmujący pracę ekscentryczną i koncentryczną. Suplementację przeprowadzono w okresie regeneracji po wysiłku pierwszego dnia (po próbie wysiłkowej) i powtórzono w drugim i trzecim dniu.
Próbki krwi pobrano przed od razu po zakończeniu, 24, 48 i 75 godzin po wysiłku w celu pomiaru aminotransferazy alaninowej (ALT) i aminotransferazy asparaginianowej (AST).
Wyniki
Zaobserwowano istotny wzrost AST i ALT po wysiłku w porównaniu z testem wstępnym w dwóch grupach,
Białko serwatkowe nie miało wpływu na aminotransferazę asparaginianową, ale znacząco obniżyło aktywność aminotransferazy alaninowej.
Wniosek
Stwierdzono, że suplementacja białkiem serwatkowym po treningu o komponencie ekscentrycznej prowadzi do zmniejszenia uszkodzenia wątroby u młodych mężczyzn niebędących sportowcami.
Komentarz: przykro mi, ale wspomniani naukowcy nie mają pojęcia, o czym próbują pisać. Wzrost ALT i AST nie musi oznaczać uszkodzenia wątroby. Znane są przypadki rozległych nowotworów wątroby i jej ogólnego wyniszczenia, gdy oba markery wcale nie miały szokujących wartości. I odwrotnie, chwilowe podniesienie się stężenia aminotransferaz wcale nie musi oznaczać, że zjawisko ma cokolwiek wspólnego z wątrobą! Przykładowo podniesienie się stężenia AST może oznaczać także uszkodzenia mięśni wywołane treningiem np. siłowym, bieganiem, interwałami czy wskutek kontaktowej walki (boks, boks tajski, kickboxing, MMA, K1 itd.) lub po udarze cieplnym. Dlatego jest to wskaźnik pomocniczy, nie należy go traktować jako wyroczni i ostatecznego potwierdzenia diagnozy.
Podobnie podwyższenie stężenia aminotransferazy alaninowej (ALT) wcale nie musi oznaczać uszkodzenia wątroby, szczególnie u ludzi, którzy są okresie odnowy powysiłkowej. Z całą pewnością można tu wskazać na uraz mięśni poprzecznie prążkowanych (czytaj: trening siłowy, podbiegi, zbieganie, skoki na skrzynię, trening sportów walki itd.) ALT występuje nie tylko w wątrobie, ale też w mięśniach, nerkach i sercu. Zgadza się, po uszkodzeniu wątroby tego hepatokomórkowego enzymu do krążenia, można znaleźć jego podwyższone wartości. Niemniej nawet iniekcje domięśniowe mogą zwiększać stężenie ALT (naruszenie ciągłości tkanek). Czyli z tego wynika, iż białko serwatkowe może zmniejszać uszkodzenia mięśni szkieletowych i prawdopodobnie przyspieszać ich regenerację po wysiłku.
Referencje, badania, literatura:
Eizadi M, Ghasemi Shob M, Rashidi M. Effects of whey protein supplementation after high intensity eccentric contraction on liver enzymes in non athletic young men . Koomesh. 2018; 20 (1) :15-24 http://koomeshjournal.semums.ac.ir/article-1-3744-en.html
Kathleen Deska PAGANA, Timothy J. PAGANA „Testy laboratoryjne i badania diagnostyczne w medycynie”
RAYMOND PERTUSI, DO, ROB D. DICKERMAN, DO, PhD, WALTER J. MCCONATHY, PhD Evaluation of aminotransferase elevations in a bodybuilder using anabolic steroids: hepatitis or rhabdomyolysis? https://jaoa.org/aoa/content_public/journal/jaoa/931978/391.pdf
