Sól – geneza, normy, ciekawostki

Sól

KILKA SŁÓW NA WSTĘPIE:
Słowo „sól” pochodzi z języka łacińskiego sal. Ciekawostką jest że w języku angielskim słowo „salary” czyli wynagrodzenie wzięło się właśnie od soli, gdyż niegdyś sól była prawie że walutą w wielu częściach świata.

Sól jest to związek chemiczny o nazwie „chlorek sodu”, ze wzorem NaCl (Na = sód, CL = chlor). Chlorek sodu składa się z : 40% sód i 60% chlor. Sól ma niską toksyczność i jest niepalna. Widziana pod mikroskopem, sól kuchenna składa się z wielu kryształów w kształcie sześcianu.
Występuje ona naturalnie w wodzie morskiej. Gdy obszar wody morskiej jest nasłoneczniony woda paruje, sól natomiast tam znajdująca się „odkłada się w depozycie”. Przez miliony lat inne osady również zostawały odkładane na soli, pozostawiając pokłady halitytów czyli soli kamiennej pod powierzchnią.

Sól kamienna (halityt):
Osadowa skała chemogeniczna złożona gł. Z halitu (chlorku sodu); zwykle bezbarwna, biała lub niebieskawa, b. Krucha; powstaje przez odparowanie lagun, zatok, mor. Lub słonych jezior; surowiec przemysłu chem., spoż. (sól kuchenna) i inne.

Sól była używana tylko jako uzupełnienie diety, jak i dla dłuższego zachowania żywności. Później, sól była używana w procesach takich jak garbowanie, farbowanie i wybielanie. Stosunkowo niedawno, sól została wykorzystana do produkcji szyb, ceramiki, mydeł i podejmowania wczesnych produkcji chloru. Dziś sól jest powszechnie stosowana w przemyśle chemicznym, a także do zmiękczania wody.

CIAŁO LUDZKIE POTRZEBUJE SOLI:
Sól nie tylko pomaga kontrolować nasz bilans płynów w organizmie ale również w pewien sposób odpowiada za kontrole systemu nerwowego i mięśniowego. Nasze organy automatycznie regulują ilość soli, lub sodu, która jest obecna w danej chwili. Jeśli poziomy te są zbyt wysokie mamy pragnienie i pomagamy sobie piciem – to przyspiesza eliminacje soli poprzez nasze nerki.

JAK SÓL WPŁYWA NA ZDROWIE:
Badania wykazały, że zbyt duże używanie soli jest związane z problemami zdrowotnymi, takimi jak nadciśnienie tętnicze (wysokie ciśnienie krwi) oraz osteoporozy. Jeśli cierpisz na nadciśnienie, należy używać mniej soli.

Bardzo małe dzieci, osoby w podeszłym wieku, jak również osoby z chorobą nerek nie mogą wydalać sodu a co za tym idzie skutecznie regulować płynami w organizmie.

ILE SOLI POTRZEBUJEMY:
Zgodnie z Food Standards Agency, Wielka Brytania, wytyczne człowieka Daily Amount (GDA) należy spożywać:
. Wiek 11 lat i powyżej, 6g dziennie
. Wiek 7-10 lat, 5g na dzień
. Wiek 4-6 lat, 3 g na dobę
. Wiek 1-3 lat, 2 g na dobę
Niemowlętom poniżej 1 roku życia soli nie należy dawać gdyż ich nerki są nie wykształcone do końca.

ILE TO JEST 6g?
To około jednej łyżeczki – nie więcej. Około trzech czwartych soli spożywamy już z żywności kupnej.

Niemożliwe jest dokładne sprawdzenie ile soli zjedliśmy danego dnia nie znając się na etykietach produktów. Jednakże, wiedząc, że zalecenie dzienne to maksimum 6g jest to przydatne, ponieważ można dowiedzieć się, jak dużo soli znajduje się w niektórych produktach żywnościowych które normalnie jemy. Najczęściej ludzie są zaskoczeni, jak wiele soli jedzą ,kiedy usiądą i sprawdzą ile faktycznie soli konsumują z produktów spożywczych.

RÓŻNICA MIĘDZY SODEM A SOLĄ:
Sól jest to chlorek sodu (sodu oraz chloru). Ilość sodu w soli to informacja na którą trzeba zwrócić uwagę. Jeśli na etykiecie będzie pisało zawartość sodu nie soli musisz pomnożyć ilość przez 2,5 aby otrzymać równowartość zawartości soli. Na przykład, jeżeli porcja żywności zawiera 1g sodu na 100g, będziesz wiedzieć, zawiera 2.5g soli na 100g.

ETYKIETY:
Należy sprawdzać na etykietach żywności, aby dowiedzieć się, które z nich mają wysoką a które niską zawartość soli\ Jeśli produkt zawiera więcej niż 1.5G soli (lub 0.6g sodu) na 100g to jest wysokiej zawartości soli
Jeśli ma 0.3g soli (sodu 0.1g) na 100g to ma niską zawartość soli

Wysoka zawartość soli w żywności = 1.5G soli (lub 0.6g sodu) na 100g
. Średnie zawartości soli w żywności = między wysokimi i niskimi danymi
. Niska zawartość soli w żywności = 0.3g soli (sodu 0.1g) na 100g
Porcja jedzonej żywności decyduje o tym ile soli dostarczysz do organizmu.

Lekarze uważają że powinniśmy unikać produktów zawierających wysoka zawartość soli, a rozglądać się za takimi które jej w ogóle nie zawierają.

Wielka brytania I etykiety
Niektóre brytyjskie supermarkety i producenci używają sygnalizacji świetlnej kolory na przedniej części opakowania. Mają one pomóc klientom podejmować szybkie decyzje.
. Wysoki (czerwony) = jeść ich jak najmniej
. Medium (bursztynowy) = nadają się do spożycia są OK
. Niski (zielony) = zdecydowanie najzdrowszy wybór

SKĄD WIEDZIEĆ ILE SOLI W PORCJI ŻYWNOŚCI?
A no jeśli produkt ma np:1g soli na 100g a zjedliśmy porcję 300g to również spożyliśmy 3g soli. Jeśli produkt ma 1g sodu na 100g a spożyliśmy go 300g to dostarczyliśmy 2,5×3= 7,5g soli.

KILKA CIEKAWOSTEK Z WIELKIEJ BRYTANII:
The Food Standards Agency w Wielkiej Brytanii, ma na celu zmniejszenie zużycia soli do 6g dziennie do roku 2010 wśród dorosłych obywateli.

The Food Standards Agency (FSA) zaleca spożycie soli w oparciu o zagadnienia zawarte w SACN (Naukowy Komitet Doradczy ds. Żywienia). SACN jest niezależnym ekspertem komisji, która doradza FSA i DOH (Department of Health, UK).

W 1994 roku COMA (Komitet ds. Medycznych Aspektów Żywności i Żywienia polityki) w swoim raporcie – Nutritional Aspects of Cardiovascular Disease – zalecił ograniczenie spożycia soli średniej brytyjskiej populacji do 6g dziennie. Zalecenie to zostało poparte związkiem wysokiego spozycia soli z nadciśnieniem tętniczym.

Nadciśnienie zwiększa ryzyko wystąpienia udaru mózgu i zgonów z chorobą układu sercowo-naczyniowego. Zalecane dzienne spożycie limitów soli dla niemowląt i dzieci również obniżono.

Według FSA, najlepszym sposobem na zmniejszenie nadciśnienia jest przestrzegania diety, które ma niską zawartość soli, tłuszczu ogółem i tłuszczów nasyconych, a bogata jest w warzywa, owoce i produkty mleczne niskotłuszczowe.

Ludzie, którzy utrzymują zdrową wagę ciała, nie zużywają zbyt dużo alkoholu, i są aktywni fizycznie są znacznie mniej narażeni na nadciśnienie tętnicze, mówi FSA.

Sól może być anty-depresantem:
Według Kim Johnson, University of Iowa, szczury, które mają niedobór soli nie mają ochoty działań, które normalnie wykonują, jak na przykład picie słodkiej substancji czy naciskanie przycisku który wywołuje w ich mózgach przyjemne uczucia. Naukowcy twierdzą, że ewolucja odegrała ważną rolę w ludzkiej tęsknocie za solą
Źródło: Medical News Today, Christian Nordqvist

Artykuł nie został przetłumaczony aby odwieść całkowicie od spożycia soli, ale jako ciekawostka I zastanowienie się nad swoją dietą. Mam nadzieję że nigdzie nie popełniłem żadnej gafy pozdr

Zapraszam do dyskusji na forum klikając TUTAJ

Autor: s.m.p.a. (sfd)

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *