Aminokwasy rozgałęzione znane jako BCAA (leucyna, izoleucyna, walina) pełnią rozmaite role w organizmie człowieka. Z pewnością bogatym źródłem BCAA są białka serwatkowe takie jak izolat, hydrolizat i koncentrat białka serwatkowego (WPI, WPH, WPC).
Naukowcy odkrywają coraz więcej właściwości BCAA, które są bardzo słabo znane osobom trenującym dyscypliny siłowe czy sporty wytrzymałościowe (bieganie, triatlon, kolarstwo itd.)
BCAA:
- hamują proteolizę (rozpad białka na peptydy i aminokwasy), czyli mają działają anabolicznie; BCAA hamują mechanizm polegający na przyłączeniu białka ubikwityny i proteolizie tak oznakowanego białka przez kompleks enzymów tworzący proteosom,
- przeciwdziałają wyniszczeniu mięśni,
- sprzyjają syntezie białka (poprzez szlak sygnałowy mTOR),
- są materiałem energetycznym (szczególnie gdy organizm jest poddany ciężkiej pracy np. w trakcie zawodów czy wyczerpującego treningu),
- modulują metabolizm glukozy,
- hamują apetyt,
- korzystnie oddziałują na otyłość,
- sprzyjają uwalnianiu z mięśnia glutaminy oraz alaniny,
- modulują przekaźnictwo nerwowe,
Hamowanie proteolizy zachodzi dzięki wpływowi HMB oraz BCKA (branched chain ketoacids; keto kwasów o rozgałęzionych łańcuchach). BCAA są transportowane do mózgu poprzez ten sam nośnik który jest odpowiedzialny za dostarczanie fenyloalaniny, tyrozyny i tryptofanu. BCAA współzawodniczą z ww. aminokwasami i mają wpływ na syntezę neutotransmitterów takich jak dopamina, noradrenalina czy serotonina (5-hydroksylowa pochodna tryptaminy).
BCAA mają wpływ na transportery glukozy i wpływają na wyrzut insuliny. Najprawdopodobniej BCAA hamują odczuwanie zmęczenia poprzez inhibicję produkcji serotoniny. Leucyna poprawia tolerancję insuliny, jednak należy uważać z podażą BCAA przy dietach wysokotłuszczowych (na co wskazują niektóre obserwacje naukowców np. Newgarda i wsp. „A branched-chain amino acid-related metabolic signature that differentiates obese and lean humans and contributes to insulin resistance.”)
Podsumowanie
BCAA pełnią wiele niezwykle istotnych funkcji w organizmie człowieka, ciągle dowiadujemy się o nowych właściwościach leucyny, izoleucyny oraz waliny.
