Jak spożycie soli niszczy zdrowie? Badania naukowe

Niektórzy dietetycy twierdzą, iż sól jest nieszkodliwa, tylko nie wiem na jakiej podstawie? Liczne, dobrze kontrolowane badania naukowe potwierdzają, iż nadmierne spożycie soli ma silny związek z wpływem na ciśnieniem krwi u człowieka.

Na podaż sodu mało wrażliwe są:

osoby młode,
w średnim wieku,
mające normalne ciśnienie krwi,
rasy białej.

Zupełnie inaczej zaś reagują osoby:

w podeszłym wieku,
z nadciśnieniem,
rasy czarnej,
mające niewydolność nerek,
ze stanem stanem przedrzucawkowym (w ciąży; stan przedrzucawkowy – rozpoznajemy, gdy u chorej z nadciśnieniem ciążowym pojawi się białkomocz> 300 mg/l lub> 500 mg/24 godz. (lub 2+ w teście paskowym),
o niskiej masie urodzeniowej,

Przykłady jak podaż sodu wpływa na zdrowie:

He FJ i wsp. 2002 r. — zmniejszenie codziennego spożycia soli o 75 mmol/dziennie (ok. 4 g soli) powoduje obniżenie ciśnienia krwi o średnio około 5 mm Hg (skurczowego) oraz 2.7 mm Hg (rozkurczowego), u osób z nadciśnieniem,

Costa i wsp. 2012 r. osoby spożywające więcej niż 1.2 g sodu dziennie były narażone na 2.9 raza większe ryzyko śmierci w porównaniu do grupy spożywającej mniej niż 1.2 g dziennie,

Gardener et al. 2012 r. u uczestników którzy spożywali dziennie ponad 4 g sodu, odnotowano 2,5-krotny wzrost ryzyka wystąpienia udaru mózgu w porównaniu do osób spożywających mniej niż 1.5 g na dobę.

He FJ i wsp. 2013 r. – zmniejszenie codziennego spożycia soli o 4,4 g powoduje obniżenie ciśnienia krwi o średnio około 4,2 mm Hg (skurczowego) oraz 2,1 mm Hg (rozkurczowego),

W badaniach Juraschek sp. i wsp. 2017 r. dotyczących redukcji sodu i diety DASH wykazano, iż sama redukcja spożycia sodu (dużo czyli 150 mmol/dziennie przy diecie o energetyczności 2,100 kcal) spowodowała spadek ciśnienia krwi o 3.2 mm Hg, 8.56 mm Hg, 8.99 mm Hg oraz o 7.04 mm Hg (dla osób które miały odpowiednio ciśnienie krwi wynoszące: mniej niż 130, 130 do 139, 140 do 149 i> 150 mm Hg),

Graudal NA i wsp. 2017 r. osoby rasy białej z nadciśnieniem pod redukcji spożycia sodu z 201 mmol/dziennie do 66 mmol/dziennie odnotowały średni spadek ciśnienia krwi skurczowego o średnio 5.51 mm Hg (84 badania, 5925 uczestników); z kolei spadek ciśnienia krwi rozkurczowego wynosił średnio 2,88 mm Hg (85 badań, 6001 uczestników); dowody są wysokiej jakości,

Graudal NA i wsp. 2017 r. u ludzi rasy czarnej efekt był jeszcze silniejszy; odnotowano spadek (ciśnienia skurczowego i rozkurczowego) średnio o 6.64 mm Hg i 2.91 mm Hg (dane na podstawie 8 badań, 619 uczestników),

Graudal NA i wsp. 2017 r.; dieta DASH (niskosodowa) w porównaniu z dietą kontrolną wiązała się ze średnimi różnicami skurczowego ciśnienia krwi odpowiednio o 4,5, 4,3, 4,7 i 10,6 mm Hg,

Graudal NA i wsp. 2017 r. łączny wpływ diety o niskiej zawartości sodu (DASH) w porównaniu z dietą o wysokiej zawartości sodu wynosił odpowiednio -5,3, -7,5, -9,7 i -20,8 mm Hg (dla osób które miały odpowiednio ciśnienie krwi wynoszące: mniej niż 130, 130 do 139, 140 do 149 i> 150 mm Hg),

Na zakończenie dodam, iż nadmierna podaż sodu w diecie w sposób całkowicie niezależny od wpływu na ciśnienie krwi oddziałuje toksycznie na:

mózg,
serce (przerost lewej komory),
naczynia i układ krwionośny (upośledzenie funkcji śródbłonka, zwiększenie sztywności tętnic),
nerki (przewlekła niewydolność nerek, kamienie nerkowe), kości (osteoporoza).

Zbyt duża i zbyt mała podaż sodu bezpośrednio wpływa negatywnie na nerki. Okazało się, iż spożycie mniej niż 2.08 g sodu dziennie lub więcej niż 4.03 g sodu dziennie wiązało się z wyższym ryzykiem rozwoju przewlekłej choroby nerek (CKD) w porównaniu do osób spożywających 2.93–4.03 g sodu dziennie. Nadmierna podaż sodu do organizmu zwiększa wydalanie wapnia z moczem (na każde 2.3 g sodu ponad zapotrzebowanie wraz z moczem organizm traci 24-40 mg wapnia). W efekcie nadmiar sodu może przyczyniać się do utraty wapnia z tkanki kostnej, zmniejszać gęstość kości oraz zwiększać podatność kości na złamania.

Niezrozumiałe jest bagatelizowanie przez niektórych dietetyków roli sodu, gdyż jest on powiązany z wieloma schorzeniami, a przewlekłe nadużywanie soli zagraża bezpośrednio życiu (bo nie da się żyć bez nerek).

Referencje: