Podskórne podawanie testosteronu – czy jest skuteczne?

Niedawno otrzymałem podobne pytanie: czy testosteron można podawać podskórnie? Przyjęło się, iż preparaty na oleju lub wodzie wymagają 2.5 – 3 cm iniekcji domięśniowej. Klasycznie testosteron podaje się np. przy różnego rodzaju etiologii hipogonadyzmie. Jest to zresztą kontrowersyjne – gdyż u zdrowego mężczyzny preparaty testosteronu stosowane w dopingu często wywołują hipogonadyzm (z pewnością blokadę układu HPTA).

Bearded man showing his muscles

Naukowcy sprawdzali, czy preparaty testosteronu mogą być skutecznie i bezpiecznie podawane podskórnie, jako alternatywa dla wstrzyknięć domięśniowych. Do badania włączono sześćdziesięciu trzech pacjentów w wieku > 18 lat, którzy zdecydowali się na terapię podskórną (SC) testosteronem w celu zmiany płci. Pięćdziesięciu trzech pacjentów było przed menopauzą. Pacjentom podawano testosteron cypionate lub enanthate co tydzień przy początkowej dawce 50 mg. W razie potrzeby dawkę dostosowano, aby uzyskać poziomy testosteronu we krwi w referencyjnym zakresie dla mężczyzny.

Profil hormonalny i wartości referencyjne dla mężczyzny wynoszą:

  • testosteron całkowity > 350 ng/dL; ogólnie przyjmuje się zakres 280-1080 ng/dL dla mężczyzn lub 9.71 – 37.5 nmol/L,
  • testosteron wolny, norma > 52 pg/ml,
  • norma estradiolu (E2) w surowicy dla mężczyzny: 10-50 pg/ml

Wyniki terapii:

  • stężenia testosteronu w referencyjnym zakresie dla mężczyzny uzyskano u wszystkich 63 pacjentów przy podawaniu dawek od 50 do 150 mg tygodniowo,
  • terapia była skuteczna w szerokim zakresie wskaźników masy ciała,
  • niewielkie i przejściowe reakcje miejscowe zgłaszano u 9 z 63 pacjentów,
  • spośród 53 pacjentów przed menopauzą 51 osiągnęło brak miesiączki, a 35 osiągnęło stężenie E2 w surowicy <50 pg / ml,
  • dwudziestu dwóch pacjentów początkowo otrzymywało testosteron w iniekcji domięśniowej i przeszło na leczenie podawaniem podskórnym,
  • wszystkie z tych 22 osób wolały iniekcje podskórne od domięśniowych,

W kolejnych badaniach McFarland J. i wsp. udowodniono, iż przy cotygodniowej iniekcji 50-100 mg (średnio 75 mg) testosteronu cypionate średnie poziomy całkowitego i wolnego testosteronu były stabilne i utrzymywały się w prawidłowym zakresie pomiędzy wstrzyknięciami.

Ogólnie:

  • stężenia testosteronu całkowitego we krwi, dla siedmiu próbek pobranych pomiędzy iniekcjami wynosiły średnio 627 ± 206 ng / dl,
  • stężenia testosteronu wolnego wynosiły średnio 146 ± 51 pg / ml (zakres od 38 do 348) dla wolnego testosteronu.
  • nie napotkano żadnych niekorzystnych efektów.

W porównaniu z wyjściowymi wartościami wstępnej iniekcji stężenia w surowicy wzrosły znacząco po 6 godzinach od wstrzyknięcia zarówno dla całkowitego testosteronu całkowitego (wzrost z 497 ± 140 ng/dL do 656 ± 244 ng/dL), jak i dla wolnego testosteronu wynoszącego przed: 118 ± 46 pg / ml i po iniekcji: 151 ± 69 pg / ml.

Komentarz: jak widać podawany podskórnie preparat testosteronu cypionate lub enanthate może być skuteczny. Jest tu jednak zasadnicze ale … W dopingu stosuje się o wiele większe dawki niż 50-100 mg tygodniowo. Dodatkowo z licznych wcześniejszych badań wiemy, iż nawet przy iniekcji domięśniowej istnieją pewne ograniczenia w ilości podanego roztworu (na oleju lub wodzie) do danej partii mięśniowej, a to znaczy, iż podobnie może być z iniekcją podskórną testosteronu. Kiedyś popularne były podskórne implanty z testosteronem działające do pół roku, jednak znów dotyczy to HTZ, czyli bardzo małych dawek testosteronu. Ostatecznie więc ciężko ocenić, czy podskórne podawanie testosteronu będzie skuteczne w dopingu.

Referencje: 1. Kathleen Deska PAGANA, Timothy J. PAGANA„Testy laboratoryjne i badania diagnostyczne w medycynie” 2. Spratt DI1, Stewart II1, Savage C1, Craig W2, Spack NP3, Chandler DW4, Spratt LV1, Eimicke T5, Olshan JS5. “Subcutaneous Injection of Testosterone Is an Effective and Preferred Alternative to Intramuscular Injection: Demonstration in Female-to-Male Transgender Patients” https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28379417 3. McFarland J1, Craig W2, Clarke NJ3, Spratt DI1. “Serum Testosterone Concentrations Remain Stable Between Injections in Patients Receiving Subcutaneous Testosterone” https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/29264562
Udostępnij znajomym

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *